معلولان در مازندران، شهروندان محبوب اما محروم/ شهروندان قانع و صبور در انتظار تعهد مسئولان

به گزارش بلاغ، «معلولیت محرومیت نیست»، جمله‌ای که از مسئولین متعدد متولی حوزه‌های مرتبط با معلولان می‌شنویم، اما باید دید این جمله در عمل چقدر صحیح است.

معلولان بسیاری در جامعه حضور دارند که در عرصه‌های مختلف ورزشی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی می‌درخشند و در اطراف ما هم می‌توان آنها را دید و با آنها ارتباط برقرار کرد.

معلولیت، بهانه‌ای برای برجسته‌شدن

بسیاری از معلولان نشان دادند که واقعاً «معلولیت محرومیت نیست»، اما این جمله نباید سبب شود از حداقل نیازهایی که معلولان جامعه برای حضور در اجتماع نیاز دارند، غفلت کنیم.

احقاق حق معلولان در جامعه، بهره‌مندی از امکانات برابر و رفع موانع اجتماعی و فرهنگی جزو نیازهای اصلی معلولان است، که مسئولین استانی و شهرستانی باید به دنبال رفع آن باشند.

پستی‌ و بلندی، چاله و چوله، پل غیراستاندارد و پله‌های کوتاه و بلند کم‌عرض، پیاده‌روهای کنده‌کاری‌شده، نرده‌های بلند وسط بلوارها، هم‌سطح نبودن برخی فروشگاه‌ها با جاده، نبود رمپ مناسب در ادارات و بانک‌ها، نبود فضای تفریحی، ورزشی و سرگرمی و تاکسی‌های درون‌شهری و برون‌شهری برای معلولان ازجمله معضلاتی است که این قشر برای ورود به اجتماع و نشان دادن توانایی‌های خود با آن مواجه است، به‌گونه‌ای که استاندار مازندران هم در همایش ۴ هزارنفری روز جهانی معلولان به آن اشاره داشت، که به عنوان مطالبه استاندار مازندران به صورت شهرستانی به بررسی این موضوع پرداختیم.

استانداری که به‌جای دیگران عذرخواهی کرد

محمد اسلامی استاندار مازندران در همایش ۴ هزارنفری روز جهانی معلولان گفت: خدمت به جامعه معلولان یک نوع عبادت است و خدمت عاشقانه قطعاً نزد خداوند اجر و منزلت دارد.

استاندار مازندران با اشاره به اینکه معلولیت محدودیت و محرومیت نیست و باید نسبت به توان‌افزایی آنان اقدام شود، اظهار کرد: وظیفه ماست که در توانمندسازی افرادی که دچار معلولیت هستند، اقدام کنیم و امید به زندگی را افزایش دهیم.

اسلامی با عذرخواهی از جامعه معلولان به دلیل کاستی‌های موجود در رفت و آمد، افزود: باید جهت افزایش مهارت‌های زندگی و افزایش ضریب میل به زندگی معلولان برنامه‌ها به‌موقع اجرا شود.

وی افزود: معلولان مانند افراد عادی حق زندگی دارند که باید از حقوق این افراد دفاع کرد. خوشبختانه سازمان بهزیستی اقدامات مناسبی در این زمینه انجام داد.

اسلامی به دستورالعمل ابلاغی به شهرداری‌ها و سازمان‌ها در جهت ساخت‌وسازها اشاره کرد و گفت: باید اصلاح و بهسازی ورودی ساختمان‌ها برای تسهیل عبور و مرور معلولان صورت گیرد.

۳۱۰ معلول تحت پوشش بهزیستی سیمرغ هستند

این صحبت استاندار مازندران ما را به دنبال بررسی وضعیت معابر، ادارات و بانک‌های شهرستان سیمرغ ترغیب کرد.

شهرستان ۲۰ هزارنفری سیمرغ ۳۱۰ معلول تحت پوشش بهزیستی این شهرستان هستند که ۱۴۶ نفر معلول جسمی و حرکتی، ۳۰ نفر معلول نابینا و کم‌بینا و ۲۷ معلول هم سالمند هستند.

نزدیک به ۵ سال از ارتقاء بخش کیاکلا به شهرستان سیمرغ می‌گذرد و در این مدت ۲۴ اداره در سیمرغ مستقر و ۲۱ اداره هم به‌صورت مشترک با شهرستان قائم‌شهر مشغول به فعالیت هستند.

متأسفانه بیشتر ادارات شهرستان سیمرغ به دلیل اینکه دارای ساختمان اختصاصی نبوده و اجاره‌نشین هستند که این موضوع دلیلی شده تا حداقل امکانات مناسب یعنی رمپ‌ها برای معلولان وجود نداشته باشد و با مشکلاتی در این زمینه مواجه باشند.

خوشبختانه اداراتی که در شهرستان ساختمان اختصاصی دارند، حداقل امکانات موردنیاز معلولان یعنی رمپ‌ها را تعبیه‌شده است.

اسامی بانک‌های فاقد رمپ سیمرغ

وضعیت بانک‌های شهرستان سیمرغ هم ازنظر وجود رمپ برای مراجعه به بانک‌ها مناسب است، اما سه بانک ملت، تجارت و سپه رمپی برای مراجعه افراد دارای معلولیت تعبیه نشده است، اما مشکل اصلی در بانک‌های شهرستان مناسب‌سازی نشدن استفاده از دستگاه خودپرداز است و به‌جز بانک کشاورزی رمپی برای استفاده از دستگاه خودپرداز در باقی بانک‌ها تعبیه نشده که شاید مشکلاتی برای برداشت وجه از این دستگاه‌ها برای افراد معلول ایجاد کند، همچنین باجه بانک صادرات به دلیل هم‌سطح بودن با پیاده‌رو نیازی به ایجاد رمپ برای مراجعه به بانک و استفاده از دستگاه خودپرداز ندارد.

در بیشتر بانک‌های شهرستان که رمپی برای عبور افراد معلول تعبیه نشده تنها یک یا حداکثر دو پله با سطح پیاده‌رو فاصله دارد، که این مشکل به‌سرعت رفع می‌شود.

استفاده از سنگ‌فرش‌های مخصوص معلولان در حوزه شهری

بعد از بررسی وضعیت ادارات به بررسی وضعیت فضای شهری پرداختیم.

بیش از نیم‌قرن است که شهر کیاکلا همچنان همان فضای قدیمی و سنتی خود را حفظ کرده و در بخش‌هایی از شهر هنوز هیچ تغییر و بهسازی رخ نداده است، اما در قسمتی از شهر که عقب‌نشینی و تعریض صورت گرفته شهرداری جهت رفاه حال شهروندان معلول اقدام به نصب سنگ‌فرش‌های مخصوص در پیاده‌روهای شهر کرده است.

در سایر میادین و حوزه‌های شهری هم که در حال انجام پروژه‌های پیاده‌روسازی هست، این موضوع رعایت شده و از سنگ‌فرش‌های مخصوص استفاده می‌شود.

استفاده ۱۰ نفر از طرح CBR در سیمرغ

حسین احمدی در گفت‌وگو با خبرنگار ما، اظهار کرد: تعداد معلولانی، که در اداره بهزیستی شهرستان تشکیل پرونده دادند، ۳۱۰ نفر است که ۵۷ درصد این جمعیت در روستاها زندگی می‌کنند.

وی افزود: امکان دارد افراد معلول دیگری به دلیل ناآشنا بودن با شرایط بهزیستی به ما مراجعه نکرده و تشکیل پرونده نداده باشند.

رئیس اداره بهزیستی سیمرغ بابیان اینکه طرح CBR (طرح توان‌بخشی مبتنی بر جامعه) در روستاهای شهرستان در حال انجام است، تصریح کرد: اگر فرد معلول در یکی از روستاهای شهرستان نمی‌تواند به بهزیستی دسترسی داشته باشد، بهزیستی برای تسهیل گرایی این فرد طرحی را تهیه‌کرده است.

وی ادامه داد: مطمئن هستیم با کمک دهیاران، شوراهای اسلامی و بخشداران افراد معلول، که در شهرستان سیمرغ حضور دارند، برای خدمت‌رسانی به ما معرفی می‌شوند.

احمدی با اشاره به اینکه ۱۴۶ معلول جسمی حرکتی، ۳۰ معلول نابینا و ۲۷ معلول سالمند تحت پوشش بهزیستی سیمرغ هستند، اظهار کرد: متولی امر معلولان سازمان بهزیستی است که بخش اعظمی را خود سازمان بهزیستی متقبل می‌شود.

وی افزود: طرح مراقبت در منزل از دیگر طرح‌هایی است که چند سال در حال اجرا است.

رئیس اداره بهزیستی سیمرغ بابیان اینکه طرح مراقبت در منزل طرح بسیار جالبی است که در حال جا افتادن برای مردم و خانواده‌ها است، تصریح کرد: در این طرح افراد آموزش‌دیده به خانواده‌های هدف معرفی می‌شوند و توانمندسازی فرد معلول یا ثابت نگه‌داشتن توان فرد معلول طی سه روز در هفته برای این فرد نظر گرفته می‌شود.

وی ادامه داد: طی سه ساعت در روز تمام اقداماتی که خاص معلولان است برای آن‌ها انجام می‌شود، علاوه بر این آموزشی برای خانواده هم هست تا در روزی که این افراد آموزش‌دیده حضور ندارند، حداقل اقدامات توسط خانواده انجام شود.

احمدی با اشاره به اینکه این طرح جالب با نظر مدیرکل بهزیستی مازندران انجام‌شده و بازخوردهای خوبی در شهرستان‌های بزرگ داشته به‌گونه‌ای که همه به دنبال افزایش این موضوع هستند، اظهار کرد: در شهرستان سیمرغ هم این اتفاق رخ داد و ۱۰ نفر در حال استفاده از این طرح هستند.

وی افزود: اگر فردی معلولیت بسیار شدیدی داشته و نیاز به پرستار دارد، اداره بهزیستی از شخص پرستار استفاده و هزینه پرستاری به خانواده و یا شخص پرستار داده می‌شود.

رئیس اداره بهزیستی سیمرغ با بیان اینکه ارائه وسایل کمک توان‌بخشی برای کودکانی که معلولیت دارند، با توجه به نوع و شدت معلولیت به‌روز در حال انجام است، تصریح کرد: سایتی با این موضوع توسط سازمان بهزیستی تعریف‌شده که بحث نیازمندی‌های روزانه در آن مطرح‌ شده است.

وی ادامه داد: همه موارد مطرح‌شده از مباحث داخلی سازمان است و مهم‌ترین بحث سازمان هم توانمندسازی و ورود فرزندان معلول در دل شهر و جامعه است.

هدف بهزیستی بازگرداندن بخشی از توان معلولان است

احمدی با تأکید بر اینکه هدف بهزیستی بازگرداندن بخشی از توان ازدست‌رفته فرد است، اظهار کرد: همه اذعان می‌کنیم معلولیت محدودیت نیست ولی این موضوع خاص بهزیستی نیست و وظیفه همگانی است.

وی افزود: همه شهروندان و مسئولین وظیفه ذاتی و انسانی دارند که نسبت به فرد معلول اقداماتی انجام دهند.

رئیس اداره بهزیستی سیمرغ با بیان اینکه در کنار دلسوزاندن برای این افراد باید کارکرد عملیاتی مطرح باشد، تصریح کرد: ارگان‌های ذی‌ربط در رأس امام‌جمعه و فرماندار محترم می‌توانند کمک شایانی به بهزیستی کنند.

وی ادامه داد: در آخرین دیداری که با شهردار کیاکلا داشتم، از ایشان و اعضای شورای شهر خواهش کردم بعد از این اگر قرار است ساختمانی در شهر ساخته شود، مباحث مربوط به معلولان همچون ایجاد آسانسور و رمپ رعایت شود و در صورت عدم رعایت، مجوز به این ساختمان‌ها اعطا نگردد که شهردار محترم قول مساعد در این زمینه دادند.

احمدی در پایان گفت: اقدامات اولیه انجام‌شده است و تمام تلاش‌مان اقدامات بیشتر در این حوزه است تا دوستان معلول راحت‌تر در سطح جامعه رفت‌وآمد داشته باشند.

به گزارش خبرنگار ما، به‌رغم توسعه مناسبی که در امر شناسایی و ارائه برخی خدمات توان‌بخشی برای جامعه هدف معلولان به وجود آمده است، اما همچنان در بسیاری از موارد کمیت کار می‌لنگد و این قشر از جامعه برای حضوری ساده در اجتماع از امکانات اولیه برخوردار نیستند به‌گونه‌ای که خانواده‌ها ترجیح می‌دهند عزیزان‌شان در منزل بمانند.

در دسترس نبودن ساختمان‌ها و محیط‌های مختلف و فقدان مناسب‌سازی موقعیتی را آفریده که شاید این تفکر را ایجاد کند که حقوق معلولان با سایر افراد عادی جامعه متفاوت است درصورتی که معلولان هم شهروندان این جامعه‌اند، اینکه اماکن عمومی برای معلولان قابل‌دسترسی شوند، تنها گوشه‌ای از ادای دین جامعه به این افراد به‌عنوان شهروند جامعه است.