انتقال خون هنگامی صورت میگیرد که خون اهدا شده پس از تجویز پزشک با تزریق در سیاهرگ دریافتکننده بهطور مستقیم در جریان خون او وارد گردد.
این عمل برای درمان بسیاری از مشکلات پزشکی فرد دریافتکننده مانند بیماریهای خونی، سرطان و نیز درمان برخی جراحتها و جراحیهای بزرگ که در آن خون از دست رفته دارای اهمیت است.
پزشکان با در نظرگرفتن علت و شدت کمخونی، بیماری و علائم آن، نیاز به انتقال خون را تعیین میکنند همچنین انتقال پلاکت در صورت پایین بودن پلاکتهای خون یا اختلال در عملکرد آنها و انتقال پلاسما برای تأمین پروتئینهای خون و توقف خونریزی ضرورت دارد.
تمام این موارد موجب افزایش اهمیت انتقالخون و توجه بیش از حد کارکنان این حوزه به سلامت خون دریافتی خواهد بود.
به بهانه گذشت روز انتقال خون و مشارکت همه جانبه مردم مازندران به ویژه مردم بابل گزارشی مختصر در این زمینه تهیه شد که از نظر میگذرانیم.
افتخار ایران است که صد درصد خونهای مورد استفاده در کشور از طریق اهدای داوطلبانه تامین میشود
سمیرا سیفی سرپرست مرکز انتقال خون بابل در گفتوگو با خبرنگار ما در رابطه با تاریخ تاسیس این مجموعه و وظایف آن اظهار کرد: مجموعهای که ملاحظه میکنید توسط خیرین بابلی در سال ۷۶ احداث و از آن زمان تا کنون حدود ۳۴ نفر در این مکان مشغول به کار هستند و همانطور که مستحضرید نیاز خون و فرآوردههای خونی شهرستان بابل و حومه را تامین میکنیم.
وی افزود: خیرینی مانند مهندس حقیقی که بنیانگذار و پایهگذار اصلی این ساختمان بودند این مجموعه را احداث کردند و ما در اینجا هیات مدیره نداریم، شخص مدیریت کل پایگاههای انتقال خون را برعهده دارد و مدیران پایگاهی داریم که در شهرهای مختلف مسئولیت همان پایگاه را برعهده دارند.
این مقام مسئول در زمینه سلامت بابل را قطب پزشکی مازندران نامید و ادامه داد: شهرستان بابل به عنوان قطب پزشکی استان شناخته میشود به دو دلیل اینکه ما ۷۰۰ بیمار تالاسمی و مقیم داریم و مراکز درمانی در این شهرستان به صورت فعال دایر هستند، در این شهرستان عمل جراحی قلب باز انجام میشود و مراکز درمانی دیالیز فعالی داریم که باعث میشود به عنوان قطب پزشکی از شهرستانهای اطراف و حومه مردم برای درمان به اینجا مراجعه کنند، این امر باعث فشار بیشتر هرساله به پرسنل انتقال خون هست برای تهیه خون و فرآوردههای آن.
دکتر سیفی با اشاره به برخی از مشکلات این مرکز تصریح کرد: در ابتدا مسئله کمبود نیرو اذیتکننده است و بعد از آن فرسودگی وسایلی که برای تهیه فرآوردهها از آنها استفاده میکنیم که با توجه به گذر زمان دچار فرسودگی میشوند، با همکاری مردم و خیرین از پس بسیاری مشکلات بر آمدیم اما کافی نیست.
وی در رابطه با پیشرفت این مجموعه طی سال های اخیر افزود: انتقال خون در چند سال اخیر پیشرفت خوبی داشته و در دهه کمتر از ۷۰ پیش میامد که ما قادر به انجام وظیفه نباشیم و مریض در اتاق عمل به خاطر نبود خون فوت کند که این مسئله سنگینی برای انتقال خون بود اما در حال حاضر با همکاری مردم شریف و همچنین تلاش مجدانه سازمان انتقال خون در حال حاضر با افتخار میتوانیم بگوییم که این مسائل پیش نمیآید مگر در موارد خاص که انتقال خون تمام تلاش خود را میکند.
سرپرست مرکز انتقال خون بابل تاکید کرد: یکی از پایهها و سرمایههای اصلی انتقال خون مردم هستند، اگر مردم نباشند تلاش ما نتیجهای ندارد و مردم ما فرهنگ ایثار و فرهنگ همکاری در آنها نهادینه شده و ما به چشم سرمایه به آنها نگاه میکنیم.
وی یادآور شد: کلیه افراد بالای ۱۷ سال تا ۶۰ سال و با حداقل وزن ۶۰ کیلوگرم قادر به خون دادن هستند و آقایان هر سه ماه یکبار و بانوان چهار ماه یکبار میتوانند اهدای خون داشته باشند، خونسازی در مغز استخوان انجام میشود زمانی که فرد خون را به میزان مشخص و استاندارد از بدن خود خارج میکند در واقع بدن خود را مجبور به ساختن خون جدید میکند که موجب سرحالی و منظم شدن خواب فرد میشود.
سیفی در پایان گفت: مهمترین مسئله در انتقال خون بحث معنوی و ثوابی است که فرد میبرد، اصل مراجعه فرد نیز بر این اساس و افتخار انتقال خون این است که صد درصد خونهای مورد استفاده در ایران از طریق اهدای داوطلبانه تامین میشود.
مخالف حجامت نیستیم فقط زمان و شرایط خوندهی باید فراهم شود
عماد اسماعیلپور پزشک اهداکنندگان سازمان انتقال خون بابل در گفتوگو با خبرنگار ما در رابطه با شرایط اهداکنندگان و وضعیت سلامتشان اظهار کرد: با مصاحبه از افرادی که از آنها مطمئن هستیم و یا اطلاعی از وضعیتشان نداریم در میابیم که بیماری خاصی دارند یا خیر، در واقع ما حکم فیلتر سخنگو را داریم که با فرد صحبت میکنیم چنانچه دارویی مصرف کرده باشند محدودیت داریم و باید صبر کنیم تا اثر دارو برطرف شود.
وی افزود: اگر فرد تحت عمل جراحی قرار گرفت یا آندوسکوپی و حجامت انجام داد باید حدود ۱۲ ماه صبر کند تا ویروسهای احتمالی وارد شده به بدنش حذف شود اگر شخص دارویی مصرف کرده باشد و ما بدون مصاحبه خون بگیریم دارو در خون فرد باقی میماند و به بدن فرد دیگری منتقل میشود، برخی افراد به دارو های خاص حساسیت نشان میدهند و اگر همچین حالتی پیش بیاید موجب ایجاد شوک برای فرد خواهد شد و در حقیقت ما از این وضعیت پیشگیری میکنیم.
پزشک امین مرکز انتقال خون ادامه داد: ما با مصاحبه اهدا کنندهای را انتخاب میکنیم که حداقل دارو مصرف نکرده و اخیرا جراحی نکرده باشد و هر مورد دیگری که به گیرنده خون آسیب وارد نکند، مصاحبه بخش مهم و تاثیرگذاری است که باید حتما با افراد انجام شود.
دکتر اسماعیلپور در رابطه با مخالف سازمان انتقال خون با حجامت تصریح کرد: متاسفانه به صورتی در جامعه منتشر شده که سازمان انتقال خون با حجامت مخالف است اما نیاز است عرض کنم که خیر ما مخالف نیستیم حجامت، جراحی، آندوسکوپی و خالکوبی شرایطی ایجاد میکند که ممکن است از محیط ویروس هپاتیت وارد بدن شود بنابراین اگر این ویروس وارد بدن شود آزمایشگاه به سرعت قادر به تشخیص نیست و ما مجبور به گذر زمانی ۹ الی۱۲ ماهه هستیم تا آزمایشگاه این علایم را تشخیص دهد بنابراین ما مخالف نیستیم هر کدام در جایگاه خودش صحبتهای زیادی دارند و ما فقط خواستار گذر زمان معلوم هستیم تا در بحث انتقال به بیمار دچار مشکل نشویم.
وی سازمان انتقال خون را نوپا دانست و در رابطه با کمبودها و مشکلات گفت: با اینکه حدود ۵۰ سال گذشته این امر انجام میشد اما هنوز انتقال خون نوپا است و شناخته شده نیست، نهادی است که دولتی نیست و حمایت مردمی میشود و ما در اینجا مشکل کمبود نیرو و پزشک داریم و تعداد پرسنل اندک است.
پزشک مستقر در سازمان انتقال خون بابل تاکید کرد: ما قادر به طولانی کردن ساعت کاری نیستیم و اگر شخصی خارج از ساعت مایل به خون دادن باشد امکانش فراهم نیست، گاها اتفاق افتاده که فراخوان میدهند و از مردم درخواست میکنند خون بدهند مردم حضور پیدا میکنند اما با تعداد اندک پزشک و حضور بیش از اندازه مردم مواجه میشویم، این مسئله برای مردم نیز ناراحتی به وجود میآورد که با وجود گذاشتن وقت قادر به خون دادن نشده یا به دلیل شلوغی بسیار حوصله نداشته بماند که این مسئله خوبی نیست.
اسماعیلپور در ادامه در رابطه با فرهنگسازی خوندهی مردم اظهار کرد: روی مسئله فرهنگسازی حداقل ۲۰ سال باید کار شود که هنوز این روند طی نشده اما متاسفانه گاهی اوقات از احساسات مردم سواستفاده میشود مانند نذر خون که فرهنگ نذری با این مقوله کمی ناسازگار است.
وی در پایان افزود: مردم با خوشرویی بسیار خون و شیره جانشان را اهدا میکنند از طرف افرادی که خون به آنها داده میشود و اهداکنندگان را نمیبینند از تمام افراد تشکر میکنم اما توصیه میکنیم به سخنان پزشک در هنگام مصاحبه اهمیت بیشتری دهند.
امکانات مالی و فردی مرکز انتقال خون بابل کم است
مریم نازکتبار فارغالتحصیل رشته علوم آزمایشگاهی و یکی از کارکنان سازمان انتقال خون در گفتوگو با خبرنگار ما در رابطه با چگونگی ورود خود به این مجموعه و میزان علاقه قبلی اظهار کرد: در امتحان استخدامی شرکت کردم و با قبولی در آزمون مشغول به کار شدم، در گذشته به کار در آزمایشگاه علاقه داشتم که با قسمت و اراده خدا در اینجا مشغول به کار هستم.
وی در رابطه با مشکلات مجموعه در این مرکز انتقال خون افزود: امکانات مالی و فردی خیلی کم است گاهی نیازمند تجهیزات هستیم اما پول نداریم تهیه کنیم و با وجود کمبود نیرو شرایط بیشتر شدن نداریم.
این کارمند انتقال خون بابل انجام تمامی کارها به طور درست را لذت بخشتر برای خود دانست و ادامه داد: به کار خاصی علاقه ندارم و اگر روال عادی طی شود و تمام مراحل به خوبی انجام گیرد و مشکلی حاصل نباشد در کل من بدون دردسر کارم را انجام بدهم خرسند میشوم و لذت بخش است.
نازکتبار تصریح کرد: هر چه زمان میگذرد شرایط بهتر شده و فرهنگسازی بیشتر میشود، توصیهای کوچک که به مردم دارم این است که برای خون دادن کارت ملی همراه خود بیاورند گاهی پیش میآید از افراد کارت ملی میخواهیم و ناراحت میشوند، تقاصا میکنم ناراحت نشوند چون روال کار سازمان است برای تعیین هویت افرادی که خون میدهند شناسایی شوند.
وی افزود: بعضی اوقات سازمان شلوغ میشود و ازدحام جمعیت موجب ناراحتی افراد که در همین جا عذرخواهی میکنیم و از صبرشان متشکریم بضاعت سازمان همیناندازه است.
کارمند انتقال خون بابل در پایان گفت: خودمان متعجب میشویم که چطور با وجود گرما و تحمل شرایط سخت باز هم افراد حضور پیدا میکنند و این جای تقدیر دارد.
نظرات مردمی در مورد اهدای خون:
مراد علیزاده(کارمند بیمارستان شهید بهشتی): اهدای خون کاری صادقانه و کمک بزرگ به هموطنان نیازمند به خون است، من در سال تقریبا ۴ بار خون میدهم و امیدوارم تبلیغاتی بشود برای عزیزانی که خون ندادند.حتما افرادی که تا به حال خون ندادند این کار را بکنند چون برخی افراد منتظر خون هستند.
غلام رکنی(کشاورز): خون دادن بسیار در اسلام ارزش دارد و جان انسان ها را نجات می دهد به همه کشاورزان توصیه می دهم خون بدهند هم کمک به مردم است هم باعث سلامتی خودشان.
ابوذر مرتضوی(فرهنگی بازنشسته): برکات خون دادن برای فرد و جامعه بسیار زیاد است که جدای از کمک به شهروند خودم از سلامت فردی خود نیز آگاه میشوم شاید بهتر بگویم در نگاه اول برای خود من بسیار ارزشمند است فقط چند بار دیدم که امکانات نبود مردم رفتند که امیدوارم این مشکل حل شود.
مهسا شیرافکن(دانشجو): برای بیماری مادرم یک بار جهت دریافت خون به این مرکز مراجعه کردم که چون کارت اهدای خون پدرم را به همراه داشتیم با خوشرویی کارمان را راه انداختند خدا خیرشان دهد.
رضا صادقی بیشهسر(تراشکار): دو بار به انتقال خون مراجعه کردم ولی چون جمعیت مراجعین زیاد بود و امکانات کم نتوانستم خون دهم در فکرش هستم.
مریم ملاحسینی(آرایشگر): من سالی دو بار خون میدهم و هربار که این کار را انجام دادم احساس سبکی کردم و بارها به مراجعین خودم در آرایشگاه توصیه کردم خون بدهند چون کار مردمی خوبی است.
محمد محمدی( مسئول حراست فیزیکی بیمارستان شهید بهشتی): به دلیل حس انسان دوستانه و ثوابی که از این کار حاصل میشود خون میدهم، من در بیمارستان حضور دارم و شاهد مراجعه افراد بخصوص بیماران تصادفی که نیاز به خون دارند هستم در کشور کمبود خون داریم و بسیاری از بیماران غرب استان به بیمارستان ما مراجعه میکنند که امیدوارم فرهنگ خوندهی بیشتر و بیشتر شود.
به گزارش بابل نوین، خون دادن داوطلبانه در دنیای امروز جدای از حس انسان دوستانهای که به افراد میدهد باعث شناخت بیماریهای مختلف افراد میشود و آگاهی بخشی به سلامت افراد نیز کار بسیار ارزشمندی است که مراکز انتقال خون این خدمات را به صورت دورهای سه الی چهار بار در سال میتوانند به افراد ارائه کنند.
از این رو لزوم برطرف کردن مشکلات متعدد مراکز انتقال خون توسط مسئولان عالی رتبه نظام و فرهنگسازی در این زمینه میتواند منابع سرشاری از عواطف انسانی و سلامت اجتماعی را برای جامعه به ارمغان آورد که امیدواریم این مجموعههای خدماتی ارزشمند در حوزه سلامت انسانها از فضای کنونی خارج و تحت پوشش حمایتهای دولتی قرار گیرند.