چرا امام زمان(عج) از نظرها غائب است؟

علّت غيبت امام مهدى(عج) از اسرار الهى است كه به «حقيقت» آن نمى توانيم پى ببريم. براى غيبت موقّت، نمونه هايى از زندگى اولياى خدا در گذشته و امت هاى پيشين وجود دارد. مثلاً موساى كليم(عليه السلام) چهل روز از امت خويش غايب شد و همه آن مدت را در ميقات گذراند.(1) حضرت مسيح به خواست خدا از چشم امتش پنهان شد و دشمنانش نتوانستند او را بكشند و از بين ببرند.(2) حضرت يونس(عليه السلام) نيز مدتى از ميان قوم خود پنهان بود.(3)
پس غيبت امام زمان(عليه السلام) از ديده ها، موضوع تازه اى نيست و اين غيبت هر چه هم به درازا بكشد نمى تواند بهانه انكار اصل وجود مهدى(عليه السلام) گردد. اساساً هر چه كه از راه نقل متواتر ثابت شود، اما انسان نتواند آن را تجربه يا مشاهده كند، نمى تواند آن را انكار يا در پذيرش آن ترديد كند، چون اين تواتر در نقل اطمينان آور است. در غير اين صورت، بسيارى از مطالب مسلّم و ضروريات دين در معرض انكار و ترديد قرار خواهد گرفت با اين حال بايد گفت: در حدّ فكر بشرى ما، شناخت فلسفه غيبت ممكن است و آن اين است كه از آن جا كه خداوند متعال اراده فرموده كه بسط عدالت و گسترش توحيد را در سطح جهان به وسيله او قرار دهد و اين آرزوى بزرگ و آرمان متعالى پس از گذشت مدت زمانى تحقق پذير خواهد بود، يعنى دورانى كه عقل بشرى به كمال برسد و آمادگى فكرى براى آن مرحله پيدا كند و جهان با اشتياق، از موكب آن امام عدالت گستر و آزادى بخش استقبال كند، طبيعى است كه اگر آن امام در ميان مردم آشكار باشد و با آنان زندگى كند، پيش از آنكه آن مسأله پخته شود و مقدمات و زمينه لازم و مناسب آن فراهم گردد، سرانجام و سرنوشت او سرنوشت پدران بزرگوارش خواهد بود، يعنى شهادت. و پيش از آنكه آن هدف و آرمان بزرگ به دست او تحقق يابد كشته خواهد شد.
در برخى روايات اهل بيت به اين حكمت اشاره شده است:
امام باقر(عليه السلام) فرمود: حضرت مهدى(عليه السلام) پيش از ظهورش غيبتى خواهد داشت. راوى پرسيد: براى چه؟ فرمود: از بيم كشته شدن.(4) يعنى غيبت، براى جلوگيرى از كشته شدن پيش از تحقق آن هدف مورد انتظار است.
در روايات، جهات ديگرى هم براى غيبت او ذكر شده است، همچون آزمايش و امتحان مردم در عصر غيبت، تا معلوم شود تا چه حدّ در راه ايمان و اعتقاد، ثابت قدم و استوارند.(5)
 

منابع:

1 . اعراف: 142.
2 . نساء: 158.
3 . صافات: 140.
4 . كمال الدين، صدوق: ص481، باب 44، حديث 8.
5. سيماى عقايد شيعه، ص 258.