مردی از جنس نور، پردرخشش و بی‌ادعا

به گزارش بلاغ، تاریخ معاصر سرزمین ما شاهد طلوع و ظهور مردان مردی بوده که در حوزه‌های تخصصی خود نقطه عطفی بوده و تا قرن‌ها شاخص برجسته و قابل تاسی خواهند بود.
 
فهرست بلند رجال شهیر و نخبه سده اخیر کشورمان، به نامی فوق‌العاده مفتخر است که اثر بی‌نظیر او توانست حتی مخالفان را به اعتراف وادارد و برای مسلمانان اهل ولایت، سندی غیرقابل انکار و شناسنامه‌ای مستند و قطعی و الهی از خود بجا گذارد.
 
12 تیرماه مصادف است با ضایعه از دست دادن پیر فرزانه و فقیه پر مایه حضرت علامه عبدالحسین امینی در جمعه روزی به سال 1349 هـ .ش که در 70 سالگى به ملکـوت اعلى پیـوست. پیکر پاک وى در تهران تشییع و پـس از چنـد روز به نجف اشـرف حمل و در آنجا بعد از تشییع و طـواف بـر گرد مزار حضرت دوست در کتـابخـانه عمـومـى که خـود تأسیـس کـرده بـود به خاک سپرده شد. او رفت ولى الغدیر وى چراغ خانه دل‌هاى با صفا و مشعل هدایت امت تا طلـوع خـورشید ولایت شد.
 
او دارای صفات و ویژگی‌های فراوانی بود که نگاهی هرچند به اختصار، راز موفقیت ماندگار او را آشکار می‌سازد.
 
1-حسن خُلق
 
درباره شخصیّت معنوی و اخلاق برجسته علامه امینی رحمه الله بسیاری سخن گفته‌اند. استاد محمّد عبدالغنی حسن مصری درباره سجایای اخلاقی او در ضمن قصیده‌ای که سروده است چنین می‌نویسد: :به هنگام بحث و گفت وگو لحن او گاهی تند می شود، لکن خلق و خوی او بسیار نرم و لطیف است."
 
محمد سعید دحدوح در نامه‌ای که به ایشان نوشته‌اند در توصیف سجایای اخلاقی او می‌نویسند: "به راستی شما از آل محمد اخلاق را به ارث برده‌اید... از قدیم شنیده بودم که مرد مؤمن کسی است که حال او تو را به یاد خدا اندازد، نه گفته او. معنی این حدیث را نمی‌فهمیدم تا وقتی که شما را دیدم. باید گفت اوست مصداق آیه شریفه «کونوا دُعاةَ النّاسِ بِغَیْرِ اَلْسِنَتِکُمْ))
 
2-عبادت
 
یکی از ابعاد زیبای شخصیت مرحوم علامه امینی پایبندی او به تلاوت قرآن و به جای آوردن نمازهای مستحبی و ادعیه بود. عادت او این بود که همیشه ساعتی قبل از طلوع فجر به نماز شب می‌ایستاد و پس از نماز صبح با توجّه و تدبّر یک جزء کامل از قرآن را تلاوت می‌کرد.
 
آیت الله نجومی در توصیف چگونگی نماز خواندن مرحوم امینی می‌نویسد: «در عمرم ندیدم کسی را که مثل علامه امینی با حضور قلب نماز بخواند».
 
فرزند ایشان می‌نویسد: «هنگام فرا رسیدن ماه رمضان، پدرم تمام کارهای عادی خودشان را تعطیل می‌کردند و با فراغ بال به استقبال روزه و عبادت در نجف اشرف یا کربلا می رفتند و مقید بودند که در طول ماه مبارک رمضان پانزده مرتبه ختم قرآن کنند و ثواب چهارده ختم آن را به چهارده معصوم علیه‌السلام و ثواب یک ختم قرآن را نیز به روح والدین‌شان هدیه می‌کردند و این کار را تا سال‌های پایان عمر مبارک‌شان ادامه دادند.))
 
3-توسل و زیارت
 
علامه امینی رحمه‌الله علیه به رغم تمام مشغله‌های علمی و فعالیت‌های فرهنگی هرگز از زیارت و توسل به اهل بیت عصمت علیهم‌السلام غافل نمی‌شدند. وقتی که در نجف اشرف ساکن بودند پایبند بودند در وقت‌های خاصّی به زیارت مرقد با برکت علی علیه‌السلام مشرّف شوند. آن گاه که به حرم مشرف می‌شدند و به خواندن زیارت می‌پرداختند، اندوه فراوانی چهره ایشان را می‌پوشاند و بی اختیار با صدای بلند گریه می‌کردند. ایشان بارها به قصد زیارت کربلا، پیاده از نجف تا کربلا می‌رفتند.
 
 یکی از دوستان‌شان درباره زیارت و توسّل‌های علاّمه امینی رحمه الله می‌نویسد: «تضرع و معنویت علامه امینی را در کم تر عالمی دیدم. در ایام عاشورا و دهه فاطمیه حال علامه امینی به طور محسوس تغییر می‌کرد و با صدای بلند در مجالس گریه می‌کردند. کمتر عالمی را دیدم که با چنین حالی گریه کند."
 
4-امانت داری
 
از جمله خصایص برجسته علامه امینی رحمه الله امانت داری اوست. عدم رعایت این صفت ارزشمند در تألیف و نگارش، خیانت به جامعه بشری است. بسیاری از اختلافات بزرگ فرقه ای و مذهبی در بین ادیان و مذاهب از این امر ناشی شده است. علامه امینی رحمه الله در تمام تألیفات خود به ویژه در مجموعه کم نظیر الغدیر با وسواس کامل مواظب رعایت این مهمّ بودند که مبادا حقّی از کسی ضایع شود. در ضمن توصیه هایی که به فرزندشان درباره تألیف و نگارش کرده اند، می فرمایند: «واجب است اکثر روابط اجتماعی و رفت و آمدهای غیر لازم را ترک کنی و الاّ وقت کافی برای نوشتن و تالیف پیدا نمی کنی. گذشته از آن امانت در تالیف را فراموش نکن. هر چیزی را خواستی نقل کنی همان گونه نقل کن که هست. از تصرف در کتب تاریخی و مصادر بپرهیز.
 
5-شجاعت
 
شجاعت صفتی بود که علاّمه امینی رحمه الله به آن آراسته بود. برخورداری از این ویژگی او را قادر ساخت که به بزرگ ترین کارها اقدام نماید و از جوّسازی ها و تهدید و تحریک های دشمنان حقیقتا هراسی به دل راه ندهد. این امر به بهترین صورت در تدوین اثر ارزشمندی چون الغدیر نمایان است. در برخوردهای اجتماعی نیز جلوه های از این خصیصه ارزشمند به چشم می خورد.
 
از خود ایشان نقل شده است وقتی که برای انجام مناسک حج به بیت الله الحرام مشرف شده بودند در عرفات صحرا را پر از جمعیت می بینند و از کثرت جمعیّت جایی برای سکونت و نصب خیمه پیدا نمی کنند. پس از جست وجو متوجه می شوند در گوشه ای از بیابان جای وسیعی را مأموران حکومتی برای اشراف و خاندان سلطنتی عربستان نگه داشته اند. علامّه امینی بلافاصله وسایل خود را به آن جا منتقل می کنند. وقتی مأموران اعتراض می کنند که این جا مال امیر است، با شجاعت در مقابل آنها ایستادگی می کند و به آنها می گوید: «این جا سرزمین بندگان است به امیرتان بگویید به جای دیگر برود». در نهایت سربازان از آن همه شجاعت تعجب می کنند و به او متعرض نمی شوند.
 
6-استقامت و اراده
 
از جمله صفات بارز صاحب الغدیر اراده پولادین و بردباری اوست. وی در خلال تألیف الغدیر هرگونه سختی و رنج را تحمّل می‌کنند و می‌فرمایند: هیچ کتابخانه بزرگ یا کوچکی نبود که از دسترس استفاده من دور مانده باشد و در این راه از معاشرت با هیچ پرهیزگاری محروم نشدم و از استماع موعظه همه واعظان و دل سوزان برخوردار شدم.
 
هم چنین به تصریح خود ایشان در جریان تألیف الغدیر حدود ده هزار کتاب خطی را مطالعه کرد و به صد هزار جلد کتاب مراجعه مکرّر داشته است. مرحوم آیة اللّه سید عبدالهادی شیرازی می‌نویسد: «اگر ما از نزدیک وضع علاّمه امینی را مشاهده نکرده بودیم که او به تنهایی به تألیف چنین کتابی قیام کرده، تصور می کردیم که کتاب الغدیر تألیف یک گروه علمی است که هرکدام به نوشتن قسمتی از آن پرداخته اند."