به گزارش
بلاغ؛ ماه مبارک رمضان آنچنان فرصت استثنایی است که بشارت آمدن آن را از چند ماه قبل، پیامبر خاتم و امامان معصوم به مردم میدادند تا آنها خود را در مسیر نفحات بهشتی این ماه قرار دهند و از فیوضات بیکران این ماه مهمانی ویژه خداوند بهره حداکثری را بدست آورند.
ماه بینظیر برای عموم
در خطبه معروف پیامبر اکرم(ص) که در آخر ماه شعبان ایراد فرمودند، آمده است:"ایّها الناس، قد اقبل الیکم شهرالله؛ ماه خداوند به سوی شما می آید."
از خطبه پیامبر اکرم(ص) استفاده می شود: همه ماه ها، ماه خدا و همه زمین ها، زمین خداست. اما "شهرالله" یک ویژگی دارد و به این ماه شرافت می دهد به شرط اینکه ما هم بتوانیم کسب شرافت کنیم و از این ماه، استفاده های خوب ببریم البته با سه ویژگی بالبرکت والرحمه و المغفره.
ماه رمضان، ماه با برکتی است و آمده ما را از آلودگی ها پاک کند و به عمر ما زیادتی و اضافه معنوی دهد مانند وقتی که انسان به دریا می رود تا پاک شود به همین جهت برکت در عبارات بعدی پیامبر معلوم است که فرمود: ماهی است که نفس کشیدن های شما هم ثواب تسبیح و اجر دارد چون نفس عمل غیراختیاری است که به آن پاداش تعلق نمی گیرد، اما خداوند در ماه رمضان به نفس کشیدن بندگان مومن خود اجر و پاداش می دهد، حتی به خواب مومن در این ماه هم پاداش می دهد. خیلی عجیب است که این چه ماهی است که لحظه لحظه آن، وقت خوش است و یکسره، سلام و آشتی و برکت و رحمت است تا ماه شوال.
جمله دومی که پیامبر فرمود: «بالرحمه»؛ رحمت یعنی مهربانی ویژه خداوند، انسان گاهی با یک فردی خوب است اما مهربانی مخصوصی ندارد اما وقتی کسی را واقعا دوست دارید، مهربانی به خصوصی به او دارید.
امام علی(ع) به مالک فرمود: تو به شرطی می توانی در مصر حاکم و رئیس شوی که دلت مملو از رحمت مردم باشد. اگر کسی خواست حاکم بر مردم شود، مهمترین صفت حکومت ها در تعالیم اسلامی «عدالت» است، اما امام علی(ع) عادل بودن را کافی نمی داند بلکه عدالت باید منعطف به رحمت و محبت مردم باشد و چقدر سخت است که انسان، همانقدر که فرزند و عزیزانش را دوست دارد، مردمش را هم دوست داشته باشد، مردمی که بر آنها حکومت می کند و همان چیزی که برای خود می خواهد برای مردم بخواهد و آنچه برای خود نمی خواهد برای مردم هم نخواهد. اما خداوند در این ماه رحمت را شامل حال همه موجودات می کند و این نشانه عظمت خداست که نام خود را با رحمت شروع کرده است. خداوند هزاران نام دارد، قدرت، ثروت، دانش و… اما آن چیزی که می خواهد به رخ بکشد، مهربانی و رحمت با همه بندگان است چه مومن و گنهکار و چه کسی که با خدا قهر است.
پس رحمت خداوند، مهربانی خاص اوست که در این ماه، شامل حال کسانی می شود که آنها خود را در دریای رحمت غرق کرده و غوطه می خورند و خوشا بحال کسانی که خود را در این ماه بر رحمت پروردگار عرضه می کنند.
ویژگی سوم، «مغفرت» است؛ بخشش های ویژه است، کسی که مورد عفو خداوند قرار می گیرد. خداوند یک عفو و بخششی را این ماه شامل حال بندگان گنهکار خود می کند و همه را می بخشد. در دعاهای روز عید فطر، صحبت از گناه و بخشیدن و توبه نیست بلکه صحبت از پاداش است لذا روز عید فطر برای بندگان خاص، روز جایزه خداست لذا چنین اتفاقی برای ما درحال وقوع است و اگر این ماه، ماه رحمت است چون خداوند جلو آمده است و از طرف دیگر، اتفاق دیگری در این ماه در حال وقوع است و اینکه از زندگی یکنواخت خسته شدیم.
در روایت داریم روزه دار، دو عید دارد، یک عید لحظه افطار است و دوم شب های قدر که نکاتی را عرض می کنیم. این است که ماه رمضان، مانند قلبی که از کار می افتد، به آن شوک وارد می کنند که دوباره برمی گردد و زنده می شود، ماه رمضان، ماه زنده کردن جان های مرده است چون جان های ماه در آن یازده ماه به سمت احتضار می رود و ماه رمضان، خون تازه ای در رگهای مومنین می دمد و به انسان ها، حیات نو می دهد و در حقیقت، بهار است که با نسیم خود، جان ها را شاداب و زنده می کند. واقعا اینکه گفته اند، ماه رمضان، ربیع القلوب است و دلها را زنده می کند به دلیل آثار و برکات این ماه است که وقتی می آید، هرکسی به اندازه توان خود از آن استفاده می کند همانگونه که وقتی کسی کنار دریا می رود به شیوه خود از ساحل و این دریا استفاده می کند و لذت می برد. ماه رمضان واقعا دریای رحمت الهی است و خوش بحال کسی که از این دریا استفاده کرده و از همه برکات آن بهره ببرد.
دوای گناهكار سجدههای طولانی است
یک کارشناس مسائل فرهنگی درباره چگونگی خانهتکانی دل با استناد به آیات الهی میگوید: «در قرآن سه تا قلب داریم: یك قلب سلیم «إِلَّا مَنْ أَتىَ اللَّهَ بِقَلْبٍ سَلِیمٍ» (شعرا/89) قلب سالم یعنی قلب پاك، نه كینه دارند. نه عقده دارند. نه تكبر دارد. نه حسود است. نه بخیل است.
یك قلب را میگوید؛ منیب: «وَ جاءَ بِقَلْبٍ مُنیبٍ» (ق/33)
و یک قلب هم قلب مریض است: فِی قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ فَزَادَهُمُ اللَّهُ مَرَضًا وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ به ما کَانُوا یَکْذِبُونَ؛ در دلِ آنان بیماریِ [سختی از نفاق] است، پس خدا به کیفرِ نفاقشان بر بیماریشان افزود، و آنان را بهخاطر آنکه همواره دروغ میگفتند، عذابی دردناک است. (بقره/10)
خداوند بهصراحت در این آیه میفرماید که قلب غیر مؤمن مریض است. برای هر مریضی درمان و شفایی است و برای قلب مریض درمانی جز قرآن وجود ندارد.
خواندن قرآن و عمل و تدبر به آیات آن ذرهذره نور و سلامتی را به قلب باز میگرداند و بیماری دل را برطرف میکند."
وی در تکمیل صحبتهایش میگوید: بعضی انسانها بسیار مهرباناند و زود بدیها را فراموش میکنند و هیچگاه به دنبال انتقام نمیروند و به همه و با هم مهربان و رئوفاند.
به پدر و مادرشان محبت میکنند، به اطرافیان و همسر و فرزندانشان نیکی میکنند، ذرهای گرد کینه و بدی و نفرت در آنان نیست و ایمان در خانه دلشان میهمان شده و اکنون دیگر صاحبخانه است و این صاحبخانه فرمان میدهد."
این کارشناس فرهنگی در بیان خصوصیات ماه مبارک رمضان اظهار داشت: همه افرادی که توفیق روزه گرفتن در ماه مبارک رمضان را دارند باید توجه کرده و بهگونهای اعمال این ماه را انجام دهند تا بهواسطه روزه همه گناهان آنان آمرزیده شود و در آخر ماه مبارک رمضان از آمرزیده شدن گناهان اطمینان حاصل کنند.
وی با اشاره به اینکه خدای متعال فرصتهای مختلفی را برای ما فراهم کرده ، افزود: در این فرصتهایی را که خداوند برایمان بوجود آورده تا در آن خود را از آتش جهنم نجات دهیم، استغفار کرده و طلب بخشش کنیم که ماه رمضان و به ویژه شب های قدر یکی از آنهاست. شب های قدر فرصتی است تا در راه سعادت و فضیلت قدم برداشته و با استغفار و دعا پیروزی در راه خداوند متعال را درخواست کنیم و امیدواریم که سرنوشت ما امسال به احسن الحال از سوی خداوند رقم بخورد.
اعمال شبهای قدر
شب نوزدهم، این شب با عظمت آغاز شبهای قدر است و شب قدر آن شبی است که در طول سال، شبی به خوبی و فضلیت آن یافت نمیشود و عمل در این شب از عمل در طول هزار ماه بهتر است و تقدیر امور سال در این شب صورت میگیرد و فرشتگان و روح که اعظم فرشتگان الهی است، در این شب به اذن پروردگار به زمین فرود میآیند و به محضر امام زمان (عج) میرسند و آنچه را که برای هر فرد مقدّر شده بر آن حضرت عرضه میدارند.
اعمالى که در هر سه شب باید انجام داد و دیگر اعمالى که ویژه به هر یک از شبهاى قدر است.
نخست: اعمالى است که در هر سه شب باید انجام داد:
و آن چند عمل است:
اوّل:غسل کردن. علاّمه مجلسی فرموده: بهتر است غسل این شبها در هنگام غروب آفتاب انجام گیرد که نماز شام را با غسل بخواند.
دوم: دو رکعت نماز که در هر رکعت پس از سوره «حمد»، «هفت مرتبه» «توحید» خوانده و پس از فراغت از نماز «هفتاد مرتبه» بگوید: «أَسْتَغْفِرُ اللّٰهَ وَأَتُوبُ إِلَیْهِ. در روایت نبوی است: که از جای برنخیزد تا خدا او و پدر و مادرش را بیامرزد... تا پایان روایت.
سوم: قرآن مجید را باز کند و در برابر خود گرفته و بگوید: اللّٰهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُكَ بِكِتابِكَ الْمُنْزَلِ وَمَا فِيهِ وَفِيهِ اسْمُكَ الْأَكْبَرُ وَأَسْماؤُكَ الْحُسْنىٰ وَمَا يُخافُ وَيُرْجىٰ أَنْ تَجْعَلَنِى مِنْ عُتَقائِكَ مِنَ النّارِ. خدایا؛ از تو میخواهم به حق کتاب نازل شدهات و آنچه در آن است و در آن است نام بزرگترت و نامهای نیکوترت و آنچه بیمانگیز است و امیدبخش، اینکه مرا از آزادشدگان از آتش دوزخ قرار دهی. سپس هر حاجت که دارد بخواهد.
چهارم: قرآن مجید را روی سر بگذارد و بگوید: پاللّٰهُمَّ بِحَقِّ هٰذَا الْقُرْآنِ وَبِحَقِّ مَنْ أَرْسَلْتَهُ بِهِ وَبِحَقِّ كُلِّ مُؤْمِنٍ مَدَحْتَهُ فِيهِ وَبِحَقِّكَ عَلَيْهِمْ فَلَا أَحَدَ أَعْرَفُ بِحَقِّكَ مِنْكَ. خدایا؛ به حق این قرآن و به حق کسی که آن را بر او فرستادی و به حق هر مؤمنی که او را در آن ستودی و به حق خود بر آنان، پس احدی شناساتر از تو به حق تو نیست. سپس ده مرتبه بگو «بِکَ یَا اللّٰهُ» و ده مرتبه «بِمُحَمَّدٍ» و ده مرتبه «بِعَلِیٍّ» و ده مرتبه «بِفَاطِمَةَ» و ده مرتبه «بِالْحَسَنِ» و ده مرتبه «بِالْحُسَیْنِ» و ده مرتبه «بِعَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ» و ده مرتبه «بِمُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ» و ده مرتبه «بِجَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ» و ده مرتبه «بِمُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ» و ده مرتبه «بِعَلِیِّ بْنِ مُوسَى» و ده مرتبه «بِمُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ» و ده مرتبه «بِعَلِیِّ بْنِ مُحَمَّدٍ» و ده مرتبه «بِالْحَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ» و ده مرتبه «بِالْحُجَّةِ». به ذاتت ای خدا؛ به حق محمّد؛ به حق على؛ به حق فاطمه؛ به حق حسن؛ به حق حسین؛ به حق على بن الحسین؛ به حق محمّد بن على؛ به حق جعفر بن محمّد؛ به حق موسى بن جعفر؛ به حق على بن موسى؛ به حق محمد بن على؛ به حق على بن محمّد؛ به حق حسن بن على؛ به حق حجّت. پس هر حاجتى که دارى از خدا بخواه.
پنجم: حضرت سید الشهّدا(علیهالسلام) را زیارت کند.
در روایت آمده: هنگامی که شب قدر میشود، منادی از آسمان هفتم از پشت عرش ندا سر میدهد که خدا هرکه را به زیارت مزار امام حسین(علیهالسلام) آمده آمرزید.
ششم: این شبها را احیا بدارد؛ روایت شده: هرکه شب قدر را اِحیا بدارد، گناهانش آمرزیده میشود، هرچند به شماره ستارگان آسمان و سنگینی کوهها و پیمانه دریاها باشد.
هفتم: صد رکعت نماز بجا آورد که فضلیت بسیار دارد و بهتر آن است که در هر رکعت پس از سوره «حمد»، «ده مرتبه» «توحید» بخواند.
هشتم: این دعا را بخواند:پاللّٰهُمَّ إِنِّى أَمْسَيْتُ لَكَ عَبْداً داخِراً لَاأَمْلِكُ لِنَفْسِى نَفْعاً وَلا ضَرّاً وَلا أَصْرِفُ عَنْها سُوءً، أَشْهَدُ بِذٰلِكَ عَلَىٰ نَفْسِى، وَأَعْتَرِفُ لَكَ بِضَعْفِ قُوَّتِى، وَقِلَّةِ حِيلَتِى، فَصَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَأَنْجِزْ لِى مَا وَعَدْتَنِى وَجَمِيعَ الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِناتِ مِنَ الْمَغْفِرَةِ فِى هٰذِهِ اللَّيْلَةِ، وَأَتْمِمْ عَلَىَّ مَا آتَيْتَنِى فَإِنِّى عَبْدُكَ الْمِسكِينُ الْمُسْتَكِينُ الضَّعِيفُ الْفَقِيرُ الْمَهِينُ . اللّٰهُمَّ لَا تَجْعَلْنِى ناسِياً لِذِكْرِكَ فِيما أَوْلَيْتَنِى، وَلا غافِلاً لِإِحْسانِكَ فِيما أَعْطَيْتَنِى، وَلَا آيِساً مِنْ إِجابَتِكَ وَ إِنْ أَبْطَأَتْ عَنِّى فِى سَرَّاءَ كُنْتُ أَوْ ضَرَّاءَ أَوْ شِدَّةٍ أَوْ رَخاءٍ أَوْ عافِيَةٍ أَوْ بَلاءٍ أَوْ بُؤْسٍ أَوْ نَعْماءَ إِنَّكَ سَمِيعُ الدُّعاءِ. خدایا؛ شام کردم درحالیکه برای تو فقط بنده کوچک و خواری هستم که برای خویش سود و زیانی را اختیار ندارم و نمیتوانم از خود پیشآمد بدی را بازگردانم، به این امر بر خویش گواهی میدهم و در پیشگاهت به ناتوانی و کمی چارهام اقرار میکنم، خدایا بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و آنچه را به من و همه مردان و زنان مؤمن، از آمرزش در این شب وعده دادی وفا کن و آنچه را به من عنایت فرمودهای کامل ساز که من بنده بیچاره، درمانده، ناتوان، تهیدست و خوار توأم. خدایا مرا فراموش کننده ذکرت، در آنچه سزاوار آنم فرمودی قرار نده و نه فراموش کننده احسانت، در آنچه عطایم کردی و نه ناامید از اجابتت، گرچه زمانی طولانی گردد، چه در خوشی یا ناخوشی، یا سختی، یا آسانی، یا تندرستی، یا بلا، یا تنگدستی، یا نعمت، همانا تو شنونده دعایی. کفعمی از امام زینالعابدین(علیهالسلام) روایت کرده که حضرت در این شبها، در حال قیام و قعود و رکوع و سجود این دعا را میخواند؛
و علاّمه مجلسی فرموده: بهترین اعمال در این شبها، درخواست آمرزش و دعا است برای حوایج دنیا و آخرت خود و پدر و مادر و خویشان و برادران و خواهران مؤمن، چه آنان که زندهاند و چه آنان که از دنیا رفتهاند و خواندن اذکار و صلوات بر محمّد و آل محمّد(صلیاللهعلیهوآله) به هر اندازه که بتوان؛
و در بعضی از روایات وارد شده: دعای «جوشن کبیر» در این سه شب خوانده شود.
انتهای پیام/