به گزارش
بلاغ، مطالعه چشم انداز ۲۰ ساله کشور، توجه به اصل ۵۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و اهمیت به موضوع حفظ و نگهداری محیط زیست و تحویل هر چه صحیحتر و سالمتر این امانت به آیندگان باعث شده که مدیریت پسماند دارای اهمیت بیشتری باشد؛ در واقع میتوان گفت امروزه مدیریت پسماند یکی از ضروریترین محورهای توسعه پایدار است و جلوگیری از آسیبرسانی به محیط زیست، آلودهنشدن آبهای زیرزمینی از نتایج مدیریت صحیح و جامع پسماندها است.
زبالهها از معضلاتی هستند که امروزه گریبان اکثر شهرها خصوصاً شهرهای بزرگ را گرفته و در این میان صنعت بازیافت میتواند نقش بسیار مهمی برای رسیدن به اهداف توسعه پایدار شهرها داشته باشد. بازیافت و استفاده مجدد از مواد زاید جامد، به دلیل کاهش هزینههای مواد اولیه، صرفهجویی در مصرف انرژی و کاهش دفع به عنوان یک الگوی اقتصادی مطرح شده است که نه تنها سبب کاهش معضلات مسئولین شهری میشود، بلکه از جنبههای افزایش درآمد نیز قابل بررسی است.
لغت یونانی اینسینریت(Incinerate) به معنی سوزاندن و به خاکستر تبدیلکردن، امروزه معانی گستردهتری پیدا کرده است. به طور کلی هر فرآیندی که بتواند با سوزاندن مواد زائد جامد حجم یا وزن آنها را کاهش بدهد و به شکل مواد کم ضرر تبدیل کند، زبالهسوز نامیده میشود.
اولین تجربه سوزاندن زباله به انگلستان نسبت داده شده است که توسط دو مهندس آمریکایی در سال 1874 و با احداث یک زبالهسوز شهری در ناتینگهام صورت گرفت، نخستین کارخانه زبالهسوز آلمانی نیز طی سالهای 1894 تا 1096 و در پی ایجاد اپیدمی وبا تاسیس گردید و بعد از سال 1960 ساخت این کارخانهها در آلمان توسعه یافت. به طوری که در سال 1950 تعداد آن به 14 مورد رسید. تکنولوژی برتر برای تبدیل مواد زائد به انرژی از اواسط دهه 1970 ابلاغ گردید و در دهه آخر قرن بیستم گسترش زیاد یافت.
زبالهسوزی از روشهای امحاء پسماند است که در ایران برای نخستینبار مورد استفاده قرار میگیرد و نیروگاه زباله سوز نوشهر یكی از مهمترین پروژههای ملی است كه با این روش برای نخستینبار در دولت دهم در استان مازندران شروع شد و قرار داد این پروژه با مشاركت یكی از شركتهای معتبر چینی از سال 91 بسته شد اما به دلیل مشكلات كمبود اعتبارات و مشكلات زیست محیطی تنها با 20 درصد پیشرفت فیزیکی راكد ماند تا اینكه بعد از مدتها مشكلات آن از نظر اعتباری و زیست محیطی برطرف شد و از اسفند ماه سال 95 تاكنون با تزریق اعتبار، این پروژه ملی با سرعت خوبی در حال اجرا است و هر هفته فرماندار نوشهر از روند پیشرفت آن بازدید میكند.
این پروژه كه ظرفیت امحاء 200 تن زباله را در طول روز دارد، از نوع پروژههای سرمایهگذاری و تکنولوژی PYROLYSIS & GASIFICATION است و این نیروگاه با استفاده از انرژی حرارتی حاصل از سوزاندن زباله و تبدیل آن به انرژی الکتریکی به میزان دو مگا وات در ساعت برق تولید میکند، سیستم فیلتراسیون گازهای خروجی این پروژه بر طبق الزامات استانداردEPA است و در حال حاضر پیشرفت خوبی دارد و قرار است تا دهه فجر به افتتاح رسمی رسیده و مورد بهرهبرداری قرار گیرد.
ساخت این پروژه به عهده شرکت تدبیر و توسعه سلامت( TTS) است که به عنوان یک هلدینگ در اردیبهشت سال 88 از چهار شرکت زیرمجموعه تشکیل شده و با هدف فعالیت در زمینههای محیط زیست اعم از مدیریت پسماند شهری، بیمارستانی و ساختمانی و انرژیهای نو تاسیس شده است. نیروگاه زبالهسوز تهران اولین پروژه استحصال انرژی از پسماند است که در ایران احداث شد و گروه TTS این نیروگاه را با مشارکت شهرداری تهران احداث کرد و نیروگاه نوشهر نیز از دیگر پروژههای این شرکت است که با همکاری شهرداری نوشهر در حال احداث است.
* با ساخت نیروگاه زبالهسوز در نوشهر مدیریت جهادی و پویا محقق شد
فرماندار نوشهر با بیان اینکه این شهرستان از بین 22 شهرستان استان به عنوان شهرستان پایلوت محیط زیست برای مدیریت پسماند انتخاب شد که جای افتخار دارد، اظهار کرد: زبالهسوز یک فرصت است تا انرژی پاک در اختیار قرار گیرد و تهدیدها را باید تبدیل به فرصت کرد و آنچه مهم است کیفیت کاراست.
وی با اشاره به اینکه امید است در بخش کجور نیز در حوزه مدیریت پسماند چنین پروژهای با ظرفیت 10 تا 20 تنی مدنظر قرار گیرد، گفت: اجرای پروژه نیروگاه زبالهسوز نوشهر از اسفند ماه 95 به صورت جدی آغاز شد و از 19 درصد پیشرفت فیزیکی به 77درصد رسیده است و اینکه200 تن زباله بدون هیچگونه مشکل زیست محیطی بسوزد و عایدات هم داشته باشد اقدامی بسیار در خور توجه است.
علی شادمان با بیان اینکه برای انتقال تجهیزات زبالهسوز از محل انبار به محل پروژه وقفهای افتاد که با مدیریت صحیح برطرف شد، ادامه داد: با پیگیریها و تلاش همه دستگاهها، اکنون ظرف مدت 6 ماه به طور ماهانه، این پروژه 10 درصد رشد دارد.
وی با تاکید بر اینکه با ساخت نیروگاه زبالهسوز در نوشهر مدیریت جهادی و پویا محقق شد، افزود: نشستهای مستمر با مدیر پروژه و مهندسین و کارشناسان هر هفته در محل پروژه برگزار میشود و در این راه حتی یک روز تعطیلی را نیز برنمیتابیم.
فرماندار نوشهر یادآور شد: جهش عملیات اجرائی در 8ماه گذشته عقبماندگیها را جبران کرد به طوریکه در دهه فجر افتتاح و به بهرهبرداری میرسد.
شادمان گفت: اگر زبالهسوز نوشهر نبود، بحث زبالهسوز در ایران با چین دچار مشکل میشد زیرا طرف چینی درحال فسخ معامله بود که با ادامه پروژه نوشهر کارها در مسیر صحیح قرار گرفت.
* زباله معضل بزرگ شهرداران ساحلی غرب مازندرانشهردار نوشهر نیز زباله را یکی از بزرگترین معضلات شهرداران ساحلی غرب مازندران به دلیل نزدیکی به دریا عنوان کرد و گفت: تفکیک زباله زمانی ارزشمند می شود که بتواند درآمدزایی کند.
مجید شعباننژاد بر فرهنگسازی تفکیک زباله از مبدأ اشاره کرد و متذکر شد: زباله اگر از مبدأ تفکیک شود زمان کمتری برای بازیافت میبرد و حتی زباله شهر کلاردشت نیز میتواند در زبالهسوز نوشهر بازیافت شود
* مدیریت صحیح، زباله را به طلا تبدیل میکندکارشناس ارشد تودهسوزها در تولید انرژی پاک، اظهار کرد: یکی از مشکلات در حوزه مدیریت پسماند عدم اطلاعات کافی مردم در این حوزه و حتی ناکافیبودن اطلاعات شهرداریها است.
وی با بیان اینکه زباله به هیچ عنوان طلای کثیف نیست، بلکه زباله تنها یک معضل است که مدیریت صحیح میتواند آنرا به طلا تبدیل کند، گفت: مدیریت یکپارچه پسماند این است که ما همه سیستمها را بتوانیم با هم و درست بچینیم، خوب جمع کنیم و خوب امحاء کنیم، زیرا اگر خوب امحاء نشود مشکلساز خواهد بود.
جواد نصیری یادآور شد: هنوز شهرهایی هستند که زباله بیمارستانی را در ساحل دریای خزر میریزند، اما تنها ایران مقصر نیست بلکه پنج کشور حاشیه دریای خزر نیز مقصر هستند که آلودگی خطرناکی وارد دریا میشود که باید در یک اقدام بینالملل مدیریت شود.
وی با اشاره به اینکه کمپوستی که اینگونه که در کشور اجرا میشود برای شمال مناسب نیست، اظهار کرد: در یکی از چهار مرحله باید زباله خشک شود، زیرا زباله جذب بالایی از آب دارد، باید در انتخاب سیستم دقت شود و با وضعیت کنونی کمپوست خطر انتشار بیماری زیاد است و کمپوست برای شمال مناسب نیست، بهترین کار بازیافت در مبدأ است و شهرداریها باید در این حوزه از کارشناسان جامعه شناسی و رفتارشناس استفاده کنند و یا مشورت بگیرند.
کارشناس ارشد تودهسوزها در تولید انرژی پاک تصریح کرد: بیشترین زباله در کشورهای حاشیه جنوب خلیج فارس تولید میشود و کشورهایی نظیر قطر، دبی و عربستان برنامههایی برای اجرای ایجاد نیروگاه زباله سوز دارند اما ایران برخلاف نظراتی که مسئولین دارند ملتی نیست که زباله زیاد تولید میکند و جزء کشورهای با حجم تولید کم است اما در زبالهی تَر حرف اول را میزند.
* تولید روزانه 49هزار تن زباله در کشوروی میزان تولید روزانه زباله در کشور را 49 هزار تن اعلام کرد و گفت: از این میزان 38هزار تن شهری است و روزانه 4900 متر مکعب شیرابه تولید میشود و سالی یکهزار هکتار به این دفنگاهها آلوده میشود.
نصیری یادآور شد: نیروگاههای زبالهسوز در اروپا هم طراحی و ساخته میشود، اما شرکت چینی مشابه آنرا با قیمت مناسبتر اجرا میکند و تنها سرمایهگذار در این بخش فعلاً بصورت عملی و اجرائی شرکت T.T.S است.
* ارائه لایحه ایجاد 15 زبالهسوز در کشور به مجلسوی با بیان اینکه لایحه ایجاد 15 عدد زبالهسوز به مجلس ارائه شده است، تاکید کرد: وقتی کشور تصمیم به ایجاد زبالهسوز گرفته است همه باید کمک کنیم که این طرح درست اجرا شود.
* ساخت زبالهسوز حرکتی موثر برای بهسازی و حفاظت محیط زیستمدیر نیروگاه زبالهسوز تهران با تشریح ویژگیهای نیروگاههای زبالهسوز، اظهار کرد: فناوری زبالهسوزها بیش از ۱۵۰سال است که مورد استفاده قرار میگیرد و در کشورهای پیشرفته دنیا نظیر آمریکا و در آسیا به ویژه در چین و ژاپن اجرا شده است و روزبه روز نیز تکمیلتر میشود.
وی با اشاره به اینکه ساخت نیروگاه زبالهسوز حرکتی موثر برای بهسازی محیط زیست و حفاظت از آن در جهت سلامتی انسانها است، ادامه داد: بعد از گذشت این همه سال محققان دریافتهاند که این سیستمها هیچ ضرر و زیانی برای بشر و محیط زیست ندارند.
مهرداد حشمتی متذکر شد: نیروگاه زبالهسوز نوشهر به علت اینکه دیرتر از تهران ساخته شده از نظر تکنولوژی تکمیلتر و پیشرفتهتر از سیستم تهران است و با آبوهوای نوشهر سازگارتر است.
وی در مورد تفاوت نیروگاه زبالهسوز نوشهر با تهران، خاطرنشان کرد: در زبالهسوز زباله باید به مدت هفت روز در مخزن بماند تا آب آن گرفته شود که در نوشهر به علت میزان رطوبت زیاد هوا و بارندگی این ترکیب تعداد روزهای بیشتری را در مخزن میماند درحالیکه در تهران این مدت زمان به سبب خشکبودن هوا کمتر خواهد بود.
مدیر نیروگاه زبالهسوز تهران یادآور شد: با مکش هوایی که در داخل کورههای زبالهسوز هست و زباله سوز برای احتراق به هوایی احتیاج دارد از داخل دریچهها که داخل مخزن زباله هست که از آن طریق هوا مکیده شده و به کورهها رفته و باعث فشار منفی به داخل زباله سوز میشود که موجب میشود بوی ناشی از زباله به بیرون زبالهسوز سرایت نکند و شیرابههادر مخزن زبالهسوز نوشهر تصفیه میشود.
وی بیان کرد: زبالهها توسط دو چرثقیل به داخل کورههای زبالهسوز تخلیه میشوند و کسانی که مسئول جرثقیل هستند به طور مدام زبالهها را جابجا میکنند تا همگن شوند و نوسانات کوره کمتر باشد.
سهامدار شرکت تدبیر و توسعه و طرح تجارت سدید به عنوان مجری پروژه و طرف قرارداد با شرکت چینی گفت: این شرکت به نمایندگی از شرکت چینی به صورت مشارکتی با طرف ایرانی قرارداد 40درصدی بسته است و 60 درصد منابع مالی نیز مربوط به شهرداری نوشهر است.
وی در مورد مشخصات این پروژه خاطرنشان کرد: این نیروگاه یك فرایند كامل است كه شیرابه آن هم تصفیه و هم تفكیك میشود و مخلوطسوز است یعنی نیاز نیست زبالهها از هم تفكیك داده شوند، تنها خاكستر قابل استفاده از فرآیند سوختن زباله باقی میماند و از نتیجه فرآیند نیز برق تولید میشود و د خاكستری كه باقی میماند بعد از دفن با خاك نیز میتواند برای كارخانه بلوكزنی مورد استفاده قرار گیرد.
* نیروگاه زبالهسوز نوشهر مطابق با استاندارد آمریکا و سیستمهای نظارتی ایران است بهروز امامی با قدردانی از فرماندار نوشهر به سبب سرعتبخشی در روند اجرای این پروژه، گفت: اجرای پروژه به علت مشكلات زیست محیطی با وقفه بیش از دو سال مواجه شد كه با كمک مدیر كل سابق محیط زیست مازندران این مشكل برطرف شد و مجوز لازم را دریافت كرد و از زمانی که فرماندار نوشهر مستقیم وارد نحوه اجرای پروژه شد ساخت نیروگاه سرعت قابل ملاحظهای یافته و از 19درصد پیشرفت فیزیکی در اسفند ماه 95 به بیش از 77درصد پیشرفت رسیده است.
وی همچنین با اشاره به دغدغه مردم در خصوص پاکنبودن فرآیند نیروگاه و آلوده کردن محیط زیست، یادآور شد: نیروگاه زبالهسوز تهران نیز به مدت دو سال و نیم با همین فرآیند در حال فعالیت است و در طول سال چهار بار مورد آزمایش قرار میگیرد اما با توجه به نظر مدیر کل محیط زیست تهران هیچ گونه آلودگی ندارد و بطور منظم فعال بوده و به تعهدات خود در امحاء زباله تهران و تولید برق عمل نموده است.
سهامدار شرکت تدبیر و توسعه و طرح تجارت سدید ادامه داد: خود شرکت چینی نیز 40درصد در تامین تجهیزات این پروژه سرمایهگذاری کرده است که با توجه به آنچه در قرارداد پیشبینی شده است هزینهای بابت این امر دریافت نمیکند و تنها تمام هزینههای خود را از راه فروش و تولید برق طبق قرار به مدت هفت سال دریافت میکند که این کار خود تضمینی برای ساخت با کیفیت نیروگاه است.
وی با بیان اینکه این شرکت تعهد محضری داده که آنچه تولید میکند برابر استاندارد خروجی نیروگاههای زبالهسوز ایران است و مشکلی ایجاد نخواهد شد و در ارتباط با نیروگاه نوشهر نیز متعهد به رعایت استاندارد آمریکا 2013 EPA خواهد بود، تاکید کرد: ساخت این نیروگاه مطابق با قرارداد برابر قوانین جمهوری اسلامی و سیستمهای نظارتی از نهادهای مسئول خواهد بود.
امامی اظهار کرد: در سفر اخیر به کشور چین با حضور مدیر محیط زیست نوشهر و کارشناس محیط زیست اداره کل محیط زیست استان، مشابه چنین پروژهای در یکی از شهرهای چین که آب و هوایی شبیه نوشهر دارد و در دل جنگل اجرا شد بازدید به عمل آمد و همگی دیدند که هیچ گونه آلودگی نیز نداشت.
وی در پایان گفت: شرکت چینی با کمال آرامش تأخیر پنج ساله پروژه را به علت کمبود اعتبارات و منابع مالی تحمل کرد و در حال حاضر در حال اجرا است و حتی تجهیزاتی که دچار مشکل شدند را زنگزدایی میکند در حالیکه اگر شرکت کشور دیگری بود اینهمه سال تحمل نمیکرد و بعد از دریافت خسارت ایران را ترک میکرد.