۱.طهارت و پاكيزگي از طريق وضو، غسل، لباس پاك و مكان پاك؛
۲.رعايت به حلال و حرام از جهت مكان غير غصبي، آب مباح و لباس مباح؛
۳.توجه به زمان و نظم اوقات نماز؛
۴.يادآوري اصول اعتقادي در سوره حمد و...؛
۵.ارتباط روحي و عاطفي با الگوها و اولياي الهي (انعمت عليهم - عباد الله الصالحين -... )؛
۶.اعلام و شعار ( اذان و اقامه )؛
۷.وحدت و همدلي (نماز جماعت - نمازهاي جمعه و عيد )؛
۸.نشاط (ارتباط با آب در وضو و غسل )
۹. هم گرايي و نظم اجتماعي با برگزاري نماز جماعت؛
۱۰.تحرك بدني ( قيام - ركوع و سجده ) [1]

حال آيا مي توان گفت كه تنها تشكر زباني قابليت جايگزيني نماز را دارد؟
علاوه بر آنچه گفته شد، تشكر از خداوند نيز وقتى عملى خواهد شد كه آنچه او خواسته است ما انجام دهيم؛ نه آنچه كه دلمان مى‏ خواهد. چه اين كه روح عبادت، همانا عبوديت و بندگى است يعنى تسليم فرمان بودن كه طبيعتا بايد انضباط و مقرراتى باشد تا بنده را به آن امتحان نموده، روح بندگى را در او پرورش دهند.
براي سپاسگزاري از خدا بوسيله نماز نيز شكل خاصي وجود دارد كه نمي توان آن را ناديده گرفت. خداوند متعال براي نماز آداب و خصوصيات ويژه اي قرار داده كه بايد رعايت شود تا عبادت و تشكر از خدا محسوب شود مثل بيان ذكرهاي مخصوص با شرائط خاص و در زمان خاص و معين. بنابراين وقتي ما مامور هستيم كه نماز را بپا داريم و براي نمازاوقات خاصي تعيين شده و اركان خاصي (نيت، ركوع، سجود و ...) قرار داده شده، نمي توانيم به سليقه خود عمل كرده و ادعاي تشكر از خداوند متعال نيز داشته باشيم!

پي نوشت :
[1] - مجتبي كلباسي، يكصدوده پرسش درباره نماز، انتشارات ستاد اقامه نماز، 1388، نهم، ص 114
بر گرفته از كتاب پرسش ها و پاسخ هاي نماز، سيد حسن موسوي.