تاریخ انتشارجمعه ۲۷ مرداد ۱۳۹۶ - ۰۰:۰۰
کد مطلب : ۳۰۸۴۲۴
تحقیقات بسیاری از محققان ثابت کرده که پرکردن ساعات بعد از مدرسه به روشی هدفمند و منظم، از بروز ناهنجاری‌های ‏اجتماعی در دانش‌آموزان پیشگیری می‌کند بنابراین نیاز به همکاری همه نهادهای متولی است.‏
۰
plusresetminus
ضرورت غنی‌سازی اوقات فراغت دانش‌آموزان با رویکرد کاهش آسیب‌های ‏اجتماعی
به گزارش بلاغ، ‏ با پایان یافتن امتحانات دانش‌آموزان و شروع فصل تابستان، فصل اوقات فراغت دانش‌آموزان و دغدغه‌ی والدین برای ‏چگونگی پرکردن این تعطیلی سه ماهه آغاز می‌شود و اینکه برنامه‌ریزی هدفمند و مفید برای دانش‌آموزان چیست و چگونه ‏می‌توان دانش‌آموز از این تعطیلات بهترین بهره را ببرد بسیار مهم است زیرا یک دانش‌آموز در طول مدت تحصیل خود، ‏حدود چهارسال از عمر خود را در فراغت به سر می‌برد، بنابراین نمی‌توان به سادگی از کنار مسئله اوقات فراغت گذشت، ‏زیرا تحقیقات بسیاری از محققان ثابت کرده است که پرکردن ساعات بعد از مدرسه به روشی هدفمند و منظم، از بروز ‏ناهنجاری‌های اجتماعی در دانش‌آموزان پیشگیری می‌کند.‏

‏اوقات فراغت ‏

واژه‎ ‎اوقات‎ ‎فراغت‎ ‎از‎ ‎دو‎ ‎کلمه‎ ‎اوقات‎ ‎و‎ ‎فراغت‎ ‎تشکیل‎ ‎شده‎ ‎که‎ ‎اوقات‎ ‎در‎ ‎لغت‎ ‎جمع‎ ‎وقت‎ ‎یعنی‎ ‎هنگام‌ها،‎ ‎روزگارها‎ ‎و‎ ‎ساعات‎ ‎تعریف‎ ‎شده‎ ‎است‎.‎در‎ ‎زبان‎ ‎فارسی،‎ ‎فراغت‎ ‎در‎ ‎لغت‎ ‎به‎ ‎معنی‎ ‎آسودگی‎ ‎و‎ ‎آسایش‎ ‎است‎ ‎و معمولاً‎ ‎در‎ ‎مقابل‎ ‎اشتغال‌ها‎ ‎و‎ ‎درگیري‌هاي‎ ‎روزمره‎ ‎که‎ ‎نوعاً‎ ‎موجب‎ ‎خستگی‎ ‎می‌شوند‎ ‎به‎ ‎کار‎ ‎می‌رود‎.‎

اوقات‎ ‎فراغت‎ ‎براي‎ ‎افراد‎ ‎مختلف،‎ ‎معانی‎ ‎گوناگونی‎ ‎دارد. برخی بر این باور هستند که‎ ‎اوقات‎ ‎فراغت‎ ‎مدت زمانی‎ ‎است‎ ‎که‎ ‎پس‎ ‎از‎ ‎انجام‎ ‎کار‎ ‎یا‎ ‎انجام‎ ‎وظایف‎ ‎و‎ ‎مسئولیت‌ها‎ ‎باقی‎ ‎می‌ماند و گروهی‎ ‎دیگر‎ ‎اوقات‎ ‎فراغت‎ ‎را موقعیتی‎ ‎براي‎ ‎آرمیدن‎ ‎و‎ ‎جبران‎ ‎خستگی‎ ‎کار‎ ‎و‎ ‎نو‌‏‎ ‎دارویی‎ ‎براي‎ ‎گریز‎ ‎از‎ ‎فشارها، تنش‌ها‎ ‎و‎ ‎رهایی‎ ‎از‎ ‎بارسنگین‎ ‎زندگی‎ ‎مدرن‎ ‎به‎ ‎شمار‎ ‎می‌رود.‏


اوقات فراغتی خسته‌کننده با کلاس‌های درسی ‏


مبینا احمدی دانش‌آموز 14 ساله‌ نوشهری با بیان اینکه بیشتر اوقات فراغت خود را به بازی‌های رایانه‌ای مشغول است، گفت: ‏پدر و مادرم هر دو کارمند هستند و در تعطیلات تابستان هم سرکار می‌روند و عملاً من و برادر کوچکترم بیشتر اوقات در سه ‏ماه تابستان در خانه تنها هستیم و بیشتر بازی‌های رایانه‌ای، موبایلی و اینترنت‌گردی انجام می‌دهیم. ‏

وی افزود: در تعطیلات تابستان به کلاس‌های آموزشی درس‌های سال آینده نظیر ریاضی، فیزیک و زبان می‌روم که خیلی ‏خسته‌کننده است و جذابیتی ندارد.‏

احمدی می‌گوید اگر اجبار والدین نبود ترجیح می‌دادم به جای شرکت در کلاس‌های درسی به کلاس‌های ورزشی بروم و یا ‏بیشتر با خانواده به مسافرت برویم.‏


توجه به اوقات فراغت عاملی برای رشد خلاقیت دانش‌آموزان در آینده


علیرضا جعفری کارشناس ارشد مدیریت و برنامه‌ریزی آموزشی با اشاره به فصل تابستان و اهمیت توجه به اوقات فراغت ‏دانش‌آموزان در این فصل، اظهار کرد: توجه به چگونگی گذراندن اوقات فراغت دانش‌آموزان می‌تواند منجر به رشد و ‏شکوفایی خلاقیت این آینده‌سازان کشور شود.‏

وی متذکر شد: با متنوع‌بودن آموزش‌ها در ایام اوقات فراغت دانش‌آموزان می‌تواند کارآفرینی را از سنین پایین به کودکان ‏آموزش داد تا با یادگیری مهارت‌های لازم در زمانی که به سن کار رسیدند ضمن ایجاد کارآفرینی برای خود برای دیگران نیز ‏زمینه اشتغال‌زایی را فراهم کنند.‏

جعفری یادآور شد: در تابستان که دانش‌آموزان از فضای مدرسه فاصله می‌گیرند می‌توان با برنامه‌های متنوع ورزشی، ‏فرهنگی و آموزشی زمینه پرکردن اوقات فراغت دانش‌آموزان را فراهم کرد که در این میان نقش وزارت آموزش و پرورش به ‏عنوان متولی اصلی تدوین برنامه اوقات فراغت بسیار مهم است.‏

وی بیان کرد: با توجه به اهمیت اوقات فراغت برای سنین نوجوان جامعه، باید اقدام جدی و عملی در سراسر کشور برای ایام ‏اوقات فراغت دانش‌آموزان صورت گیرد و این امر زمانی محقق می‌شود که همه دستگاه‌های متولی با هم همفکری داشته ‏باشند.‏


نگاه عدالت‌محورانه دولت به اقشار کم‌درآمد


رقیه موسوی که مادری خانه‌دار و دارای سه فرزند دختر است، با اشاره به اینکه مدارس می‌توانند نقش مهمی در پرکردن ‏اوقات فراغت دانش‌آموزان داشته باشند، گفت: اگر در طول تابستان مدارس کلاس‌های هنری، ورزشی، آموزشی و اردوهای ‏دستجمعی برگزار کنند، علاوه بر اینکه دانش‌آموزان در کارهای گروهی با هم‌سالان خود شرکت می‌کنند والدین نیز با ‏اطمینان بیشتری فرزندان خود را به این کلاس‌ها می‌فرستند.‏

وی می‌گوید: دولت و مسئولین آموزش و پرورش باید باتوجه به روحیه بچه‌ها، به گونه‌ای برای تابستان آن‌ها برنامه‌ریزی کنند ‏که آن‌ها با انگیزه و رغبت در کلاس‌ها شرکت کنند و از حضور در کلاس احساس خستگی نکنند.‏

موسوی با انتقاد از از هزینه‌بر بودن کلاس‌های خصوصی، می‌گوید: هزینه‌های برخی کلاس‌های خصوصی بسیار بالا است و تنها ‏مختص به افراد با درآمد بالا است و خانواده‌هایی که از نظر وضعیت اقتصادی در وضعیت خوبی نیستند نمی‌توانند فرزندان ‏خود را برای اوقات فراغت به این کلاس‌ها بفرستند.‏

وی تاکید کرد: نیاز است تا دولت در راستای عدالت‌محوری حرکت کرده و به دهک‌های پایین جامعه توجه ویژه‌ای داشته ‏باشد.‏

این مادر خانه‌دار نقش سازمان‌ها و دستگاه‌های مهم را در این امر بسیار مهم توصیف کرد و ادامه داد: نهادهای مرتبط باید ‏برای هدفمندکردن و غنی‌سازی اوقات فراغت دانش‌آموزان کمک کنند و تنوع بیشتر در برنامه‌ها ایجاد کنند. ‏

وی با توجه به اهمیت پرکردن اوقات فراغت دانش‌آموزان در پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی، خاطرنشان کرد: می‌توان با ‏پركردن اوقات فراغت، دانش‌آموزان مستعد را شناسایی و انگیزه آن‌ها را تقویت كرد.‏

توسعه میادین و سالن‌های ورزشی/ بی‌توجهی دستگاه‌های دولتی و عمومی به مقوله اوقات فراغت


الهام رستمی از کارشناسان ارشد تربیت بدنی و علوم ورزشی با بیان اینکه ورزش می‌تواند یکی از اولویت‌های نوجوانان و ‏جوانان برای پرکردن اوقات فراغت باشد، خاطرنشان کرد: توسعه میادین و سالن‌های ورزشی برای جذب قشر جوان جامعه به ‏ورزش موثر است.‏

وی افزود: برگزاری اردوهای مختلف ورزشی در مدارس و ایجاد رقابت‌های سازنده عاملی برای کاهش بسیاری از آسیب‌های ‏اجتماعی نظیر معضل اعتیاد می‌شود که در بین قشر جوان جامعه افزایش یافته است.‏

این کارشناس ارشد تربیت بدنی و علوم ورزشی گفت: تربيت بدنی و ورزش علاوه بر حفظ تندرستی در افراد، آن‌ها را برای ‏اهداف مشترک آماده می‌سازد و در زمینه پیشرفت فرد را هم فراهم می‌سازد.‏

رستمی یادآور شد: برخی از بازی‌ها برای دانش‌آموزان در یادگیری مهارت‌های رفتاری کمک می‌کند و می‌تواند به عنوان یک ‏وسیله کمک‌کننده در تربیت فرزندان باشد و به رشد شخصیت و گسترش و تبادل آگاهی را در آن‌ها ایجاد کند.‏

وی با بیان اینکه ورزش بهترین راه برای جلوگیری از افسردگی و خمودگی در سنین جوان جامعه است، گفت: متخصصان و ‏کارشناسان بر این باور هستند که اصول تربیتی از طریق حرکت بدنی سریع‌تر القا می‌شود و جوانان در این زمینه اثرپذیری ‏بیشتری دارند و این جز در سایه برنامه‌ریزی دقیق و حساب‌شده از سوی نهادهای مرتبط بدست نمی‌آید.‏

کارشناس ارشد تربیت بدنی با تاکید بر اهمیت سازمان‌ها و دستگاه‌ها در زمینه اوقات فراغت، تصریح کرد: در کشور ایران ‏بیش از دستگاه دولتی و عمومی در برنامه‌ریزی‌های اوقات فراغت نقش دارند درحالی‌که بیشتر دستگاه‌ها به این امر بی‌توجه ‏هستند.‏


توجه به علائق فرزندان در برنامه اوقات فراغت ‏


علی صادق کوهستانی کارشناس علوم تربیتی و روان‌شناس بر ضرورت غنی‌سازی اوقات فراغت تاکید کرد و گفت: شرکت در ‏برنامه‌های تفریحی و سرگرمی برای دانش‌آموزان در ایام تعطیلات موجب تحرک، ارتقاء روابط اجتماعی و پیشگیری از ‏افسردگی در دانش‌آموزان می‌شود.‏

وی اظهار کرد: اگر والدین در انتخاب نوع تفریحات و کلاس‌های آموزشی برای فرزندانشان دقت کنند این خود عاملی برای ‏شناسایی توانایی‌ها و زمینه‌ساز پیشرفت در آینده و بالابردن آمادگی حسی- حرکتی و هماهنگی‌های ذهنی در فرزندان ‏می‌شود.‏

صادقی ادامه داد: والدین در انتخاب نوع گذران اوقات فراغت فرزندانشان به علائق آن‌ها توجه کنند و در این کار اجبار و ‏تحمیل نباشد و باید دقت کنند که تمام وقت فرزند خود را با کلاس‌ها پرنکنند و به بازی و سرگرمی آن‌ها هم اهمیت دهند.‏

وی تصریح کرد: فرزندانی که والدینشان آن‌ها را وادار به شرکت در کلاس‌های متعدد می‌کنند این‌کار نه تنها لذت‌بخش نیست ‏بلکه علاوه بر ایجاد تنفر از درس و مدرسه، از نظر علمی نیز برای آن‌ها مفید نیست.‏

این روان‌شناس با بیان اینکه داشتن اوقات فراغت مفید برای فرزندان نیازمند برنامه‌ریزی درست از سوی والدین است، گفت: ‏اگر برنامه‌ریزی صحیح اعم از آموزشی، ورزشی، فرهنگی و تفریحی برای فرزندان صورت گیرد و در این برنامه‌ریزی به سلائق ‏آن‌ها توجه شود این کار موثر و مفید به فایده است.‏


کاهش آسیب‌های اجتماعی با برنامه‌ریزی اوقات فراغت


کمیل نعیمایی کارشناس ارشد علوم تربیتی با اشاره به این موضوع که توجه به اوقات فراغت نوجوانان و جوانان در پیشگیری ‏از آسیب‌های اجتماعی موثر است، بیان کرد: غنی‌سازی اوقات فراغت بسیاری از ناهنجاری‌های اجتماعی را کاهش می‌دهد ‏زیرا تحقیقات محققان نشان داده است که وجود دوستان خارج از مدرسه و نداشتن مهارت و به طورکلی عدم برنامه مدون ‏برای گذراندن اوقات فراغت از جمله عوامل ابتلا به آسیب‌های اجتماعی است.‏

وی دوره نوجوانی و جوانی را بسیار مهم و حساس توصیف کرد و به نقش موثر والدین در گذر از دوران بلوغ اشاره کرد و ‏گفت: اگر والدین برنامه درستی برای فرزندان خود تدوین نکنند و در این برنامه به نیازهای آن‌ها توجه نکنند، مطمئناً کسانی ‏که در کمین آن‌ها هستند برای آن‌ها برنامه‌ریزی می‌کنند.‏

نعیمایی ادامه داد: در دوران تابستان آسیب‌های اجتماعی نظیر دزدی، اعتیاد و ضرب و جرح افزایش می‌یابد و بدیهی است ‏که این آسیب‌های اجتماعی فرزندان را بیشتر درگیر می‌کند که لزوم برنامه‌ریزی برای اوقات فراغت فرزندان از سوی والدین ‏در این جا بیشتر احساس می‌شود.‏

وی اظهار کرد: نقش جامعه هم در پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی مهم است و نقش نهادها و سازمان‌های فرهنگی، آموزش و ‏پرورش، شهرداری‌ها، کانون‌های مذهبی و تربیتی و... به همراه نهاد خانواده مدیریت اوقات فراغت نوجوانان و جوانان و ‏جلوگیری از گرفتارشدن آن‌ها در دام آسیب‌های اجتماعی تاثیر گذار است.‏

این کارشناس ارشد علوم تربیتی اضافه کرد: داشتن برنامه از پیش تعیین‌شده لذت فعالیت اوقات فراغت را افزایش و ‏هدفمندی را به ارمغان می‌آورد؛ در این راستا سازمان‌ها و نهادهای مسئول باید بر این الگو اقدام کرده و از نسخه پیچی ‏بپرهیزند.‏

کلام آخر

اوقات فراغت از جمله زمان‌های با ارزش زندگی یک فرد محسوب می‌شود، زیرا دانش‌آموزان در ایام تعطیلات با گذراندن ‏اوقات فراغتی هدفمند و بابرنامه که با یادگیری مهارت نیز توأم باشد می‌توانند تجربیات خوبی کسب کنند تا در آینده در ‏مسیر زندگی‌شان و انتخاب‌هایشان موثر باشد.‏

تحقیقات نشان داده است پر کردن ساعات بعد از مدرسه به روشی هدفمند و منظم، از بروز ناهنجاری‌های اجتماعی به وسیله ‏دانش‌آموزان پیشگیری می‌کند زیرا بروز بسیاری از آسیب‌های اجتماعی در نوجوانان و جوانان در اثر بی‌برنامگی است و ‏برنامه‌های بعد از مدرسه باعث رشد مهارت‌های اجتماعی و حفظ امنیت و اعتماد دانش‌آموزان نسبت به مدرسه می‌شود و ‏می‌تواند در شکل‌گیری شخصیت و ابعاد فکری آن‌ها در آینده مفید باشد.‏

بنابراین نیاز است تا همه نهادهای متولی اعم از وزارت آموزش و پرورش، مدارس، خانواده‌ها، سازمان‌ها ، نهادها و کانون‌های ‏فرهنگی و تربیتی، شهرداری‌ها، دارالقرآن‌ها، مجتمع‌های ورزشی دست دردست هم‌یکدیگر برای غنی‌سازی اوقات فراغت ‏دانش‌آموزان برنامه‌ریزی‌های هدفمند داشته باشند.‏
ارسال نظر
نام شما
آدرس ايميل شما

سینمای دفاع مقدس؛ محبوب و مهجور
جمعه ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ - ۰۰:۰۰
چرا مجازات ارتداد سنگین است؟
چهارشنبه ۸ فروردين ۱۴۰۳ - ۰۰:۰۰