«گردشگری» اولویت توسعه‌ای مغفول مازندران/ قفل گردشگری با چه کلیدی قابل گشایش است؟

به گزارش بلاغ، ساحل ممتد، جنگل‌های سربه فلک کشیده، اماکن تفریحی، ابنیه تاریخی، امامزادگان متعدد، آب و هوای چهار فصل، آداب و رسوم، جشن‌های بومی محلی، صنایع دستی، غذاهای متنوع محلی، کوه‌های خیره‌کننده، تپه‌های کهن، شهرها و روستاهای قدیمی، بافت جذاب روستایی، آبشارهای پرنشاط، چشمه‌های آب معدنی گوارا، شالیزارهای چشم‌نواز و مردم مهمان‌دوست، همگی تنها گوشه‌ای از جاذبه‌های گردشگری منحصر به فرد مازندران است.

بسیاری از مردم در روزهای تعطیل، مازندران را برای گذران اوقات فراغت خود و خانواده انتخاب می‌کنند، مهمان‌نوازی مردم این خطه به حدی است که مسافران هرسال با خاطره‌ای خوش استان را ترک می‌کنند و سال‌های بعد نیز مازندران را به عنوان مقصد سفرشان انتخاب می‌کنند.

*سهم گردشگری در اقتصاد مازندران؟
در کنار بیان تمامی این موارد، نکته قابل تامل، تاثیرگذاری این بخش مهم در اقتصاد و اشتغال مازندران است، اینکه گردشگری چقدر در اشتغال و منابع درآمدزایی مازندران تاثیرگذار است، مقوله بسیار مهمی است.
با توجه به اینکه حضور گردشگران در استان یقیناً هزینه‌های زیادی را برای مازندرانی‌ها به‌همراه خواهد داشت، باید بررسی کرد که صرف این هزینه‌ها به چه میزان برای استان درآمدزایی داشته است؟ چقدر از مازندرانی‌ها به حضور گردشگران برای اشتغال‌زایی امیدوارند و این موضوع برای مردم این استان چقدر سودآور بوده است؟
اصلا حضور مسافران دیگر استان‌ها را می‌توان به عنوان گردشگر تلقی کرد؟ و اینکه مسافران روزهای تعطیل که به مازندران گسیل می‌شوند، گردشگر هستند؟

بین گردشگر واقعی و حبابی چه فرقی وجود دارد؟

*مسافر، گردشگر نیست!
اسحق پاک‌نیا از فعالان رسانه‌ای بخش گردشگری با بیان اینکه صنعت گردشگری تعریف خاصی از گردشکر را ارائه می‌دهد، گفت: گردشگر به کسی گفته می‌شود که با تورهای گردشگری وارد منطقه‌ای گردشگرپذیر شده، به صورت هدفمند در اماکن تفریحی حضور یابد و ارز آوری داشته باشد.

وی افزود: مسافران که با خودروی شخصی به صورت انفرادی یا خانوادگی وارد استانی برای تفریح می‌شوند، گردشگر تلقی نخواهند شد.

پاک‌نیا با بیان اینکه عمده کسانی که وارد مازندران می‌شوند گردشگر نیستند، اظهار کرد: شاید مسئولان از ورود چند میلیون نفری گردشگر به استان در طول سال خبر دهند، اما این آمار مربوط به کسانی است که به صورت انفرادی یا خانوادگی با خودروی شخصی برای اوقات فراغت وارد مازندارن می‌شوند و به‌هیج وجه از نظر تعاریف سازمان جهانی جهانگردی، گردشگر محسوب نمی‌شوند.

*آژانس‌های گردشگری بی تفاوت نسبت به مازندران!
این فعال رسانه‌ای بخش گردشگری در بیان علت عدم وجود گردشگر واقعی درمازندران بیان کرد: متاسفانه آژانس‌های هواپیمایی و گردشگری علاقه‌ای به راه اندازی تورهای مختص مازندران ندارند و عمده فعالیت آنان فروش بلیط هواپیما است.

وی گفت: با توجه به اینکه در بندهای اعطای مجوز قید شده که آنها موظف به ایجاد تورهای داخلی برای استان هستند، اما این مهم رعایت نمی‌شود.

پاک‌نیا دلیل این معضل را ضعف نظارتی دستگاه‌های مسئول دانست و گفت: وقتی سازمان مسئول، آگاهی کامل به این موضوع دارند و شاهد ورود تورهای اندک گردشگری به استان هستند، چرا برخورد قاطعی با این بی تفاوتی و بی مسئولیتی نمی‌کنند؟

وی با تاکید بر گستردگی این معضل در آژانس‌های هواپیمایی و گردشگری، اظهار کرد: متاسفانه معضل بیان شده در آژانس‌های گردشگری تبدیل به یک امر طبیعی و سمبل تبلیغاتی برای آنها شده است.

وی در پاسخ به این سئوال که چرا آژانس‌های گردشگری استان اقدام به راه‌اندازی تورهای گردشگری برای مازندران نمی‌کنند، گفت: این شرکت‌ها علاقه‌مند هستند برای تورهای سودآورتری مانند تورهای خارجی و داخلی همچون کیش یا قشم سرمایه‌گذاری کنند.

فعال رسانه‌ای بخش گردشگری سودآوری تورهای مختص مازندران را طولانی مدت دانست و گفت: چون سودآوری و نتیجه‌بخشی تورهای مازندران مدت‌دار است، لذا شرکت‌های گردشگردی علاقه‌مند هستند روی تورهای زود بازده داخلی مانند اصفهان، کیش یا قشم تمرکز داشته باشند.

خلیل زحمتکش، که علاقه‌مند به راه‌اندازی تورهای داخلی مازندران است، پس از کسب مجوزهای لازم نتواست کاری از پیش ببرد و این حرفه را رها کرد.

وی در این خصوص گفت: به دلیل عدم شناخت مردم مازندران از جاذبه‌های گردشگری استان، رغبتی در آن‌ها وجود ندارد و معتقدند که خودشان می‌توانند در استان گشت و گذار داشته باشند و نیازی به تورهای گردشگری ندارند.

زحمتکش با بیان اینکه مردم دیگر استان‌ها نیز رغبتی به حضور در تورهای مختص مازندران ندارند، اظهار کرد: به دلیل نبود زیر ساخت‌های تعریفی از گردشگری مازندران، مردم دیگر استان‌ها با این فرض که خودشان می‌توانند با خودروی شخصی به مازندران مسافرت کنند و احتیاجی به راهنما ندارند، حضور در تورهای گردشگری را غیر ضروری می‌‍داند.

وی گفت: این تفکر موجب شده تا صنعت گردشگری در مازندران نتواند رشد یابد و اشتغال‌زایی مدنظر را به وجود آورد.

زحمتکش در بخش دیگری از سخنانش خاطر نشان کرد: اگر اینطور بخواهد پیش برود، یقینا گردشگری برای مازندران به جای فرصت تبدیل به یک معضل خواهد شد.

وی در پایان با بیان اینکه فرصت‌های گردشگری در مازندران بیش از دیگر استان‌های مشهور است، اظهار کرد: متاسفانه به دلیل عدم فرهنگ‌سازی درست از گردشگری مازندران، به مردم دیگر استان‌ها تلقی شده که‌ هر زمان و به‌ هرشکلی که دوست داشتند می‌توانند در قالب گردشگر به مازندران سفر کنند.

وی افزود: این طرز تفکر به وجود آمده برای مازندران بسیار خطرناک است و ضررهای سنگینی در حوزه محیط زیست، اشتغال‌زایی و اقتصاد استان را در پی خواهد داشت.


مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندارن نیز با بیان اینکه اگر در حوزه زیرساختی استان گام‌های مثبتی برداشته شود، صنعت گردشگری پیشرفت قابل‌توجهی خواهد داشت، اظهار داشت: نگاه به حوزه گردشگری نباید نگاه بخشی بلکه باید نگاه فرابخشی باشد.

وی با اعلام اینکه جاذبه‌های استان باید به‌خوبی منعکس و معرفی شود، تصریح کرد: فرصت‌های فرهنگی زیر جاذبه‌های طبیعت استان پنهان‌شده و باید جاذبه‌های قبل و بعد اسلام در این استان به‌خوبی به گردشگران شناسانده شود.

بزرگ نیا با بیان اینکه سرمایه‌گذاری در بخش گردشگری زمان‌بر است، گفت: نگاه به حوزه گردشگری باید متفاوت‌تر از دیگر حوزه‌ها باشد و بانک‌ها نیز از حوزه استقبال بیشتری داشته باشند.

وی با اشاره به اینکه در دولت تدبیر و امید نگاه ویژه‌ای به گردشگری سلامت شده است، اظهار داشت: در حوزه فرهنگی و تاریخی سایت موزه گوهرتپه استارت آن زده شد و اقدامات خوبی در این حوزه در استان در حال انجام است.

مدیرکل میراث فرهنگی مازندران با اعلام اینکه غربت بناهای تاریخی در استان بسیار زیاد است، تصریح کرد: ۴۵ بنای تاریخی در اختیار اداره کل بوده و برخی در دست اوقاف و دستگاه‌های اجرایی دولتی است.

بزرگ نیا از ثبت ۶۰۰ بنای تاریخی در استان خبر داد و افزود: در حفظ و مرمت آثار تاریخی در دست دستگاه‌های اجرایی همکاری‌های لازم را به عمل خواهیم آورد.

وی با اشاره به اینکه حفاظت از چشمه باداب سورت کیاسر به اداره کل میراث فرهنگی مازندران واگذار شد، تصریح کرد: برای حفظ این عرصه باید بازدیدهای عمومی محدود شود و یگان حفاظتی در این منطقه مستقر شده است.

این مسئول گفت : جنگل‌های تاریخی استان مازندران باید احیا شوند، چون این مناطق مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی قرار می‌گیرند.

مدیرکل میراث فرهنگی مازندران با تاکید بر اینکه سال 94 را سال معرفی جاذبه‌های فرهنگی و تاریخی مازندران و سال گفتگو با هنرمندان صنایع دستی نامیده‌ایم، اظهار داشت : از 17 اثر تاریخی ایران، که ثبت جهانی شده‌اند، تنها یک اثر متعلق به مازندران است.

وی ادامه داد : در تلاش هستیم آثار تاریخی همچون قله دماوند، برج لاجیم، شهر رامسر، چشمه سورت و ... را هم به ثبت جهانی برسانیم که با توجه به محدودیت‌های یونسکو، قله دماوند در اولویت قرار دارد.

بزرگ‌نیا با بیان اینکه اشتباه میراث فرهنگی در ثبت چشمه سورت قبل از آنکه متولی آن مشخص شود، را می‌پذیریم، افزود: بعد از اینکه در اسفند سال گذشته چشمه سورت را تحویل گرفتیم، اقدامات خوبی از جمله جذب پیمانکار برای برقراری امنیت و حفاظت از مجموعه چشمه سورت را انجام داده‌ایم.

*مشکلات پایان‌ناپذیر گردشگری استان
در مازندران در حال حاضر نوار ساحلی از رامسر تا بابلسر، که عمده استفاده‌کنندگان از دریا می‌باشند، 98 درصد آنها در اختیار افراد خاص بوده یا ارگان دولتی هستند که مردم نمی‌توانند به صورت عمومی از دریا و ساحل آن استفاده کنند و بنا بر قولی تقریبا نزدیک به 1000 هکتار بالغ بر 3000 سوئیت فقط در اختیار سازمان‌های دولتی می‌باشند که مخصوص وزارتخانه‌ها است و دولت سالیانه میلیاردها تومان برای نگهداری و استهلاک و گذراندن اوقات فراغت کارکنان هزینه می‌کنند.

همچنین نداشتن برنامه‌ریزی منطقی و کمبود محدوده شنا، سالانه نزدیک به 200 نفر در دریای مازندران جان خویش را از دست می‌دهند و بی توجه از کنار آن می‌گذریم. فقدان امکانات از قبیل اورژانس، فضاهای ورزشی، نبود روشنایی در نوار ساحلی و فقدان پاسگاه‌های امنیتی به صورت شبانه روزی در نوار ساحلی علی‌رغم تلاش‌های بعمل آمده نیز بر مشکلات آن افزوده است.

در خصوص استفاده مناسب از پارک‌های جنگلی موجود در مازندران به خاطر کمبود اعتبار و ضعف قانون نمی‌توان از آنها استفاده بهینه شود. مثل پارک جنگلی نور که به علت نبود اعتبار لازم علی‌رغم داشتن نزدیک به 4000 هکتار مساحت(یکی از بزرگترین پارک‌های خاورمیانه به حساب می‌آید)، فقط از حدود 350 هکتار آن استفاده می‌شود.

این پارک بنا به گفته مسولان به علت نبود قانون مناسب در خصوص استفاده از آن مثل واگذاری به بخش خصوصی یا شهرداری‌ها و... سالانه توریسم زیادی را از دست می‌دهد که این موضوع یکی از مشکلات مهم خیلی از پارک‌هاي شمال می‌باشد که در صورت حل مشکل سالانه گردشگر زیادی را به شمال خواهد کشاند.

راه‌های متصل به مازندران، که سه محور می باشد، عمدتا قدیمی و جوابگوی نیاز تکنولوژی و اتومبیل‌های امروزی نیست، ضمن اینکه مکان‌های بین راهی که برای استفاده مسافران استفاده می‌شود، عمدتا دارای تجهیزات کامل و بهداشتی نیستند.