روباه "اینستکس"خدعه‌گری می‌کند

به گزارش بلاغ، تحریم‌های ظالمانه آمریکا از ابتدای انقلاب اسلامی جهت انحراف قطار پیشرفت مردم ایران، در دوره‌های مختلف و به بهانه‌های گوناگون توسط هر دو جناح دموکرات و جمهوری خواه، به‌عنوان یک حربه بازدارنده، مورد استفاده قرار گرفت.

بدون تردید، هربار که میزان فشارها کم یا زیاد شد، اقتصاد به ناچار ژله‌ای کشور، واکنش متناسب و هم وزنی از خود نشان داد تا جایی که با احتمال خطای بسیار کم می‌توان گفت که صبر اقتصاد ایران هرگز به سر نیامد بلکه پوست اندازی کرد و درنهایت از مسیری دیگر به راه خود ادامه داد.

اقتصاد مقاومتی به‌عنوان سرفصل همه اقدامات مورد استناد قرار گرفت و درنهایت، یک سوپر سیستم از تجربه و دانش گران‌بها دراختیار همگان قرار داد.

اما راه‌های عملی مقابله با تحریم‌ها از سوی دولت‌های مختلف چه شباهت‌ها و تفاوت‌هایی داشته است؟

معمولاً روش‌های مورد استفاده در تبادل کالا و ارز و واردات و صادرات به‌صورت های ذیل خلاصه می‌شود:

1. تهاتر؛ روش مبادله کالا با کالا که در چندین نوبت در عرصه‌های مختلف مورد استفاده قرار گرفته است.

2. پول رایج در مقابل پول رایج؛ این روش کمتر مورد استفاده قرار گرفته است به‌ویژه از سوی سایر کشورها مورد استقبال جدی قرار نگرفته است.

3. اینستکس؛ روش پیشنهادی اخیر اروپا که در Plan A تشریح شده است.

البته روش‌های ترکیبی و پیچیده دیگری هم مورد استفاده قرار گرفته است که بیان جزییات آن به آینده و آیندگان موکول می‌شود.

اما نویسنده این یادداشت، در خصوص "اینستکس" و فرق آن با "تهاتر" چند سوال جدی را مطرح می‌کند.

فرض کنیم ایران بخواهد از کشورB کالای Y را دریافت کند، اینستکس می‌گوید که ایران به کشور A که متقاضی نفت ایران است، نفت بفروشد و کشور A پول نفت خریداری شده را به دفتر Xدر اروپا بدهد و دفتر X پول را به حساب کشور B واریز کند تا ایران بتواند کالای Y را تحویل بگیرد.

چند گزینه مطرح می‌شود:

1. اگر کشور B متقاضی نفت ایران باشد، بهتر نیست که از ابتدا ایران نفت را به کشور B بدهد تا کالای Y را بگیرد، یعنی تهاتر کند و از این سیستم عجیب و پردردسر اینستکس استفاده نکند؟

2. اگر کشور Bنفت ایران را نخواهد، بهتر نیست که کالای Y که می‌دانیم دارو، غذا و کشاورزی است را از کشوری مانند C بگیریم که نفت بخواهد و کالای Y را داشته باشد و تهاتر کنیم.

3. اگر فرض کنیم کشور B تنها تولیدکننده کالای Y در جهان باشد و به نفت هم نیازی نداشته باشد، بهتر نیست که ابتدا بررسی کنیم این کشور چه کالاهایی نیاز دارد، اگر نتوانیم تهاتر کنیم، با کشورD که کالای مورد نیاز را تولید می‌‎کند، تهاتر کنیم و از این طریق در قبال تحویل کالای مورد نیاز کشور B بتوانیم کالای Y را تحویل بگیریم.


به عبارت دیگر آیا در این حالت، زور "تهاتر" به "اینستکس" نمی‌چربد.

به نظر می‌آید که در هرسه حالت بالا و حالت‌های احتمالی مشابه، روش پیشنهادی اروپا یعنی" اینستکس" تا حدودی همان روش "تهاتر" ولی کمی مدرن‌تر است و این گنجشک از قناری"تهاتر" خوش‌تر نمی‌خواند.

درنهایت اینکه، نویسنده پیشنهاد می‌کند که در صورت طولانی شدن پروسه "اینستکس" از دو روش "تهاتر" و "ارز دیجیتال" استفاده شود.