به گزارش
بلاغ به نقل از
نوشهرآنلاین، ارتباط از طریق فضای مجازی در سال‌های اخیر جایگاه قابل‌توجهی در بین نسل جوان جامعه ما پیدا کرده است، شبکههای اجتماعی در ابعاد مختلف زندگی افراد(فردی و اجتماعی) تأثیر گذارند و در شکل‌دهی به هویت نقش دارند و حتی روی ابعاد اقتصادی، اجتماعی و سیاسی جوامع هم تأثیرگذارند.
امروزه با توجه به نقشی که تاکنون در ابعاد مختلف زندگی داشته‌اند، نمی‌توان آنها را نادیده گرفت. در حال حاضر اینترنت ابزاری مناسب برای توسعه‌ی افکار و اندیشه‌های بشری محسوب می‌شود به شرط آن که در راه صحیح استفاده شود. افراد باید برای ورود به دنیای مجازی اطلاعات کافی در اختیار داشته باشند تا دچار مشکلات مالی و اجتماعی نشوند.
ارتباطات سالم در فضای مجازی و لزوم هوشیاری جوانان و خانواده‌ها نسبت به تهدیدات فضای سایبری در درجه‌ی نخست اولویت قرار دارد. پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی و توجه والدین به رفتار فرزندان بسیار مهم می‌باشد و برای جلوگیری از هم پاشیدگی خانواده‌ها، والدین باید تا حدودی به فناوری‌های روز دنیا مسلط باشند و آگاه باشند که تغییر در رفتار فرزندان به معنای ایجاد تغییر در طرز فکر آنها است. و هنگامی که بنیان فکری و شخصیت آنها به صورت ناصحیح شکل گیرد، راه نفوذ شیادان به حریم خصوصی افراد و محیط امن خانواده باز می‌شود. لذا، چنانچه خانواده‌ها نسبت به شیوه‌های جدید ارتباط فرزندان خود آگاهی و شناخت کافی و لازم را داشته باشند، از انجام بسیاری از جرایم و ارتباطات پنهانی آنان جلوگیری به عمل می‌آید.
راه‌کارهای مقابله با آسیب‌های فضای مجازیبه منظور پیشگیری و کاهش آسیب‌های اجتماعی در فضای مجازی راهکارهایی مطرح شده‌اند که در صورت اجرای به موقع و مناسب می‌توانند ثمربخش واقع شوند:
کودک و نوجوان– با توجه به اینکه بیشتر استفاده‌کنندگان از فضای مجازی نوجوانان و جوانان هستند، فرهنگ‌سازی برای کاهش پیامدهای آن ضروری است. لذا اطلاع‌رسانی، آموزش نحوه استفاده صحیح از این فناوری می‌تواند مؤثر واقع گردد.
- برگزاری کلاس‌های آموزشی در مدارس جهت آگاهی‌دادن به نوجوانان و جوانان در مورد مزایا و معایب فناوری‌های جدید و نحوه‌ی استفاده‌ی صحیح از آنها.
والدین– تشویق به شرکت در فعالیت‌های اجتماعی و تقویت این گونه رفتارها توسط والدین.
– گذراندن اوقات بیشتری با فرزندان در فضای بیرون از خانه به طوری که فرزندان از نظر عاطفی، احساس خلأ نکنند و جهت جبران این کمبود به فضای مجازی پناه نبرند.
فرهنگ‌سازی– استفاده از ظرفیت‌هایی همچون رسانه های دیداری و شنیداری، روزنامه‌ها، مجلات، نشریات برای نهادینه‌شدن فرهنگ سایبری.
– برگزاری جلسات آموزشی از سوی مصادر امور فرهنگی در شهرستان‌ها به منظور آشنانمودن و اطلاع‌رسانی به والدین در مورد فناوری‌های جدید به ویژه اینترنت و شبکههای اجتماعی مجازی.
– پخش آگهی‌های آموزنده از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در رادیو و تلویزیون در جهت افزایش آگاهی خانواده‌ها در خصوص خطرات ناشی از اینترنت.
– پخش برنامه‌های کوتاه آموزشی درباره مزایا و معایب اینترنت از زبان ورزشکاران و هنرمندان محبوبی که عموماً جوانان آنها را الگوی خود قرار می دهند.
– ساخت و پخش فیلم‌ها و سریال‌هایی با موضوع اینترنت و مزایا و معایب آن.
حاکمیتی– وضع قوانین سختگیرانه‌تر جهت برخورد با مجرمان جرائم اینترنتی و اجرایی‌نمودن این قوانین.
– آگاهی و هوشیاری بیشتر پلیس سایبری در مورد انواع جدید جرائم رایانه‌ای و اقدام در جهت نا کارآم دکردن دسیسه‌های دشمنان در این زمینه.
– طراحی بازی‌های رایانه‌ای به گونه‌ای که در آنها انواع خطرات موجود در فضای مجازی و راهکارهایی جهت آشنایی و مقابله با آنها تعبیه شده است.
– طراحی و تدوین بخشی در کتاب‌های درسی در ارتباط با آشنایی دانش‌آموزان با فناوری‌های جدید، اینترنت و خطرات بالقوه آنها.
– استفاده از آموزه‌های دینی از جمله امر به معروف و نهی از منکر به عنوان نوعی کنترل اجتماعی توسط هر شخص.
– هنجارسازی‌های مثبت و ترویج فرهنگ استفاده از اینترنت و فضای مجازی.
آسیب‌های فکریاستفاده خارج ازحد متعارف از اینترنت، به وابستگی شدید روانی و فکری می‌انجامد. با ورود اینترنت و رایانه به درون خانواده‌ها، بین والدین، معلمان، مربیان و دانش‌آموزان(فرزندان)جدایی فکری وعاطفی، رخ می‌دهد. نتیجه تحقیقات نشان می‌دهد که درصد بالایی از نوجوانان و جوانان از اینترنت برای فعالیت‌های بیهوده‌ای نظیر: دوست‌یابی، بازی وصحبت بایکدیگر استفاده می‌کنند.
نوجوانی که پشت میز رایانه و اینترنت نشسته است، برنامه‌های سایت را لذت بخش‌تراز سخنان پدر و مادر و تکالیف مدرسه می‌داند. درنتیجه درارتباطات، رفتار وزندگی اجتماعی او اختلال ایجاد می‌شود.
آسیب‌های اجتماعی ـ فرهنگیدرسال ۱۹۹۵، روان‌شناسی به نام گلدبرگ، اعتیاد جدیدی به نام اعتیاد به اینترنت را کشف کرد. این اعتیاد به سرعت رو به گسترش است وهر روز افراد جدیدی را به کام خود می‌کشد. گاه مشاهده می‌شود که افراد یا فرزندان ما چنان دراتاق‌های گفتگو غرق می‌شوند که حتی زمان صرف ناهار یا شام را فراموش می‌کنند. این‌ها علائمی شبیه الکلی‌ها یا معتادان به مواد مخدر دارند.
بسیاری از آنها از بی خوابی رنج می‌برند، خسته‌اند، روابطشان با اطرافیان و جامعه به حداقل می‌رسد و بیشتر حالت عصبی دارند. کمرنگ‌شدن وازبین رفتن رابطه عاطفی کاربر با اعضای خانواده وتبدیل آن به رابطه‌ای سرد مسالمت‌آمیز، از دیگر اثرات نامطلوب اعتیاد به اینترنت است.
نظر کارشناسیبنابر نظر کارشناسان اجتماعی، ضررهای اخلاقی وجسمی تلفن همراه برای کودکان غیر قابل انکار است.
بسیاری از فیلم‌های غیر اخلاقی و پیام‌های نامناسب، ازطریق تلفن همراه بین کودکان پخش می‌شود.
دسترسی آسان به سایت‌های غیر اخلاقی از طریق تلفن همراه مشکل دیگری دارد که والدین با آن روبه رو هستند.
"دکتر شمسیان متخصص اطفال” معتقد است: "کودکان به دلیل قرارداشتن در سن رشد و باتوجه به ارگانیسم بدن، هنگام نزدیکی به گوشی تلفن همراه درمعرض خطر بیشتری نسبت به سایر افراد هستند” وی می گوید "از آن جا که کودکان در حال رشد هستند، به امواج رادیویی واکنش بیشتری نشان می‌دهند.”
تحقیق یک مجله انگلیسی نشان می‌دهد، شرکت‌کنندگان در تحقیق، بعد از اختراع اسلحه، اختراع تلفن همراه را بدترین اختراع همه زمان‌ها می‌دانند.
نتایج یک بررسی پژوهشی نشان می‌دهد، استفاده دانش‌آموزان ازگوشی‌های تلفن همراه درمدارس موجب بروز تغییراتی در خرده فرهنگ‌های حاکم بر کلاس‌های درس می‌شود.
آسیب‌های اخلاقیآن چه می‌توان در اینترنت خطرناک‌تر تلقی شود، ارتباطی است که از طریق اتاق‌های گفتگو بین افراد برقرار می‌شود و در برخی موارد صدمات فراوانی به وجود می‌آورد. این اتاق‌های گفت‌وگو که معمولا در آنها امکان ارتباط با نام‌های جعلی ومجهول وجود دارد، می‌توانند زمینه‌های لازم را برای ایجاد برخی از مفاسد اجتماعی به وجود آورند و تقریبأ راهی برای جلوگیری از آن وجود ندارد.
به جرئت می‌توان گفت که خطر شبکههای اجتماعی و گروه‌های موجود در پیام‌رسان‌های موبایل پایه مانند تلگرام به مراتب بیشتر از سایت‌های غیر اخلاقی موجود دراینترنت است.
بی‌اطلاعی خانواده‌ها از این موضوع، خطرهایی را به آنها تحمیل می‌کند. از سوی دیگر، ازجمله چالش‌های اساسی گسترش فناوری ارتباطات درجهان، مخصوصأ درکشورهای درحال توسعه، آسیب‌های فرهنگی و اجتماعی است.
قرار گرفتن در معرض فرهنگ‌های گوناکون، آزادی‌های زیاد در یک دوره زمانی نسبتأ کوتاه، امکان دسترسی به اطلاعات غیر اخلاقی گوناگون از طریق اینتر نت و برخی از نمونه‌های این خطرها محسوب می‌شوند.
آسیب‌های جسمیاستفاده بیش از حد از رایانه، این آثار را به دنبال دارد:
۱- تیک‌ها
۲- فشارهای عصبی
۳- چشم درد
۴- رکود فعالیت های معده
۵- چاقی وعدم جذب چربی‌ها
۶- افزایش قند خون
۷- کم‌شدن فعالیت کلی بدن
۸- مشکلات تنفسی
۹- افتادن سرشانه‌ها
۱۰- خارج‌شدن ستون فقرات از حالت طبیعی
۱۱- انزوای اجتماعی
به علاوه کودکان و نوجوانان را از یادگیری‌های شناختی، جسمانی و اجتماعی باز می‌دارد.
بازی‌های رایانه‌ای به سبب داشتن صفحات گرافیکی، تنوع رنگ وسرعت زیاد تعویض صفحات، تأثیرات منفی روی مغز واعصاب کودکان می‌گذارند و ازاین راه، برخی اختلالات را موجب می‌شوند.
تأثیرات منفی رایانه بر بدن افراد، شامل:دردهای شدید کمر
دردهای شدید دست
دردهای شدید گردن وسر
است که به صورت آرتروز ظاهر می‌شود و گاهی به ایجاد کیست معضلی در مچ دست می‌انجامد.
تلفن همراهوسیلهای ارتباطی و مفید است که در سایه غفلت والدین، دانش‌آموزان و متولیان فرهنگ و آموزش، رفته رفته به یک وسیله خطرناک تبدیل می‌شود.
با وجود اهمیت تلفن همراه در زندگی روزمره، تحقیقات نشان‌دهنده آن است که استفاده بیش ازحد از تلفن همراه می تواند استرس زا باشد. برخی از مردم به طرزی بی رویه ازآن استفاده می کنندواین امر زندگی شخصی آن ها را تحت تأثیر قرار می دهد.
درعصر جهانی‌شدن، نظام آموزشی ما بحران‌های جدی را پیش‌رو دارد لذا لازم است با بهره‌گیری صحیح و استفاده بهینه از فناوری‌های جدید ارتباطی، نظیر اینترنت و ازطریق ایجاد جذابیت در مطالب و مواد آموزشی، توانایی تولید و بازتولید اطلاعات را کسب کند و از این طریق، نه تنها درمواجهه با این فرایند رانده نشود، بلکه درمتن و بطن تحولات جهانی نقش‌آفرینی کند.
دریافت صفحه با کد QR