لغزش‌گاه‌های خانواده در فضای مجازی

تهدید حریم خصوصی

بر خلاف نگاه متداول حاکم بر جامعه ما که فضای مجازی را بعنوان یک ابزار صرفا ارتباطی می‌دانند، فضای مجازی برای نظام سلطه در حکم یک محیط امنیتی است که در آن به  دنبال بسط و توسعه قدرت خود هستند، به همین دلیل آمریکایی ها سازمانی به نام nsa (آژانس امنیت ملی) را مسئول نظارت همه جانبه بر فضای مجازی نموده و بوسیله آن بر تمامی‌فعالیت‌های کاربران در این فضا اشراف کامل دارند.

یکی از مستندترین دلایل برای اثبات این موضوع، اعترافات "ادوارد اسنودن " کارمند سابق سازمان سیا و پیمانکار سازمان nsa است که از اشراف کامل سازمان یاد شده بر کلیه ارتباطات اینترنتی و اطلاعات رد و بدل شده در تلفن‌های همراه مردم کشورمان حکایت دارد.

بر اساس اعترافات فرد مذکور،  سازمان جاسوسی امریکا در فضای مجازی هیچ نقطه کور اطلاعاتی در جمهوری اسلامی‌ایران نداشته و کشورمان با وجود اینکه یک درصد جمعیت جهان را داراست،  پانزده درصد جاسوسی‌های سایبری دنیا را به خود اختصاص داده است.

تمامی‌شبکه‌های اجتماعی و نرم افزارهای پیام رسان هنگام نصب و شروع ثبت نام، مجوز دسترسی به کلیه اطلاعات نگهداری شده در ابزارهای هوشمند کاربران را اخذ نموده و با این اجازه همه محتواهای موجود  نظیر ایمیل، شماره تلفن، لیست مخاطبین، اطلاعات تماس، قرارهای ملاقات و حتی عکس و فیلم‌های موجود در رم گوشی وی را برای خود کپی برداری و ذخیره می‌کنند

با این نگاه  نرم افزارهای پیام رسان در حقیقت در حکم ابزارهایی برای جاسوسی نوین از کاربران بوده و قادرند کلیه مکالمات  انجام شده در این بسترها را تجزیه و تحلیل کنند .تمایل مدیران این شبکه ها برای ذائقه شناسی کاربرانشان از طریق رصد مکالمات انجام شده به حدی است که در هنگام ثبت نام ، صراحتا اعلام می‌دارند که کلیه گفتگوهای انجام شده در این بستر را به مدت ۳۰ ماه نگهداری و مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌دهند.

ناگفته پیداست در ابزاری که این نرم افزارهای پیام رسان نصب گردیده اند به هیچ عنوان نباید اطلاعات شخصی، خانوادگی و یا سازمانی ذخیره یا تبادل شوند.

اهمیت این موضوع زمانی بیشتر می‌شود که بدانیم مدیریت عمده ترین نرم افزارهای پیام رسان و شبکه‌های اجتماعی موجود در کشور توسط صهیونیست‌های شناخته شده جهان صورت می‌پذیرد:

*صاحب شبکه اجتماعی فیس بوک که اکنون دو نرم افزار واتس اپ و اینستاگرام را نیز به مالکیت خود دراورده است، یک جوان سی و دو ساله صهیونیست به نام مارک زوکربرگ است که در سال ۲۰۱۳ بعنوان اثر گذارترین صهیونیست جهان (حتی در رتبه‌ای بالاتر از نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی) قرار گرفته است.

*مدیریت نرم افزار پیام رسان وایبر بر عهده گروهی  به سرپرستی تلمن مارکو است که پیش از این افسر ارشد اطلاعات رژیم صهیونیستی بوده و در طراخی و ساخت نرم افزارهای جاسوسی در فضای مجازی، دارای سابقه‌ای طولانی است.

 *پیام رسان تلگرام نیز که  متاسفانه توسط برخی کارشناسان و یا مسوولان دولتی، یک  نرم افزار روسی معرفی شده است، توسط یک تیم رسانه‌ای با حضور مایکل میری لاشویلی یهودی  صهیونیست ساکن در تل آویو  و رهبر کنگره یهودیان روسیه مدیریت می‌شود.

اتلاف وقت

عنصر مهم برای بهره گیری از فرصت‌های فضای مجازی، مدیریت زمان است.چنانچه استفاده کنندگان از این محیط این اصل مهم را مد نظر قرار ندهند و به بیان واضح تر ، غرق در جاذبه‌های رنگارنگ این فضا شوند، از  دیگر کارهای مهم خود باز مانده  و همین امر آنان را در انجام دیگر وظایف خود دچار مشکل خواهد کرد.

افت تحصیلی در دانش‌آموزان و دانشجویان و کاهش بازدهی کار در بین شاغلین جزو آثار افراط در استفاده از این فضا به شمار می‌رود.

بیشترین فعالیت کاربران شبکه اجتماعی اینستاگرام در کشورمان حد فاصل ساعت یازده شب تا یک بامداد صورت می‌گیرد.فکر می‌کنید افرادی که تا پاسی از شب اسیر گوشی‌های هوشمندشان هستند,برای نماز صبح از خواب بیدار می‌شوند؟

به بیان دیگر استفاده بدون حد و مرز از فضای مجازی,گاهی افراد را از ادای فرایض دینی خود نیز باز خواهد داشت.

چنانچه استفاده بدون زمان بندی و اولویت بندی از فضای مجازی توسط کاربر استمرار پیدا کند، فرد بجای استفاده از خدمات و امکانات این محیط،  توسط این ابزارها مدیریت شده و به بیان واضح تر،  در بند کشیده خواهد شد.

معظل  اعتیاد به اینترنت که اکنون در برخی کشورها نظیر چین، کره جنوبی و ژاپن منجر به راه اندازی کمپ‌های ترک اعتیاد اینترنتی گردیده، نتیجه مدیریت نادرست زمان بهره گیری از این فضاهای نوین است.

روان شناسان بر این باورند که اثر اعتیاد به اینترنت روی مغز افراد همانند اثر اعتیاد به مصرف مواد مخدر صنعتی همانند شیشه و‌کراک است؛به همین دلیل است که والدین امروز باید بیش از آنکه نگران اعتیاد فرزندان خود به مواد مخدر صنعتی هستند باید نگران اعتیاد آنها به اینترنت باشند!

آسیب‌های خانوادگی

شبکه‌های اجتماعی با وجود اینکه امکان نزدیکتر شدن افراد به یکدیگرهمنوعان خود در فاصله‌های دور  را فراهم نموده اند، در صورت استفاده نادرست و بدون اطلاع، می‌توانند منجر به دور شدن افراد از نزدیکان‌شان شوند.

به بیان دیگر در عین حال نزدیک شدن به غریبه ها و افراد دور، از نزدیکانشان دور شوند و همین امر باعث ایجاد اختلافات خانوادگی خواهد شد.

استفاده نادرست و بی محابا از فضای مجازی در برخی خانواده ها مشکلات جدیدی شکل داده که کاهش زمان گفتگوهای خانوادگی یکی از آنهاست، در حال حاضر زمان متوسط گفتگوی درون خانوادگی در کشورمان به سیزده دقیقه در روز کاهش یافته است.

کاهش شدید زمان دورهم بودن خانواده ها ,منجر به شکل گیری خانواده‌های جدیدی با عنوان "خانواده‌های موزائیکی" خواهد شد که در آن اعضاء خانواده با وجود اینکه ظاهرا زیر یک سقف و در کنار هم زندگی می‌کنند,اما در واقع از هم دورند و از احوال یکدیگر بی خبر!

نتیجه این رویداد تلخ این است که اعضاء چنین خانواده هائی ناگزیرند دل گویه‌های خود را بجای طرح در کانون خانواده,در شبکه‌های اجتماعی با غریبه ها در میان بگذارند و همین امر ایجاد کننده زمینه سوء استفاده کلاهبرداران و شیادان و فروپاشی کانون خانواده خواهد بود.

از بین بردن حریم ها

فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی به همان اندازه که برقراری ارتباط مفید و موثر بین انسانها نقش مثبتی ایفا می‌کنند,می‌توانند شکستن حریم بین محرم و نامحرم را نیز تسهیل کنند.البته از بین رفتن حریم ها در ارتباطات مجازی با گذشت زمان و بصورت تدریجی انجام شده و طرفین که ابتدا با نیت برقراری روابط اجتماعی مثبت وارد شبکه‌های اجتماعی شده اند به مرور زمان نظاره گراز بین رفتن مرزهای اخلاقی خواهند شد!

اینگونه است که گاهی ارتباطات کاری و حرفه‌ای بین دو نامحرم در بستر شبکه‌های اجتماعی به تدریج به وابستگی عاطفی تبدیل شده و این ارتباط تیشه به ریشه زندگی مشترک دو خانواده می‌زند.عمده افرادی که در این دام گرفتار شده اند بر این موضوع معترفند که هیچگاه متوجه شکسته شدن تدریجی حریم ها نبوده اند و به ناگاه خود را در دام یک رابطه غیر اخلاقی مجازی دیده اند!

آخرین بررسی موسسه آمریکائی کاوننت آیز گویای این واقعیت تلخ است که در حال حاضر در 68 طلاق هائی که در 150 کشور جهان ثبت شده است,شروع اختلاف بین زوجین بر سر رابطه غیر اخلاقی یکی از آنها با جنس مخالف و آنهم در بستر شبکه‌های اجتماعی کلید خورده است.این آمار از نقش غیر قابل انکار استفاده نادرست از بستر فضای مجازی در فروپاشی خانواده و افزایش طلاق حکایت دارد. این گونه است که فضای مجازی به تعبیر رهبر معظم انقلاب,نقش "لغزشگاه" را ایفا می‌کند.

قابلیت فضای مجازی که در آن افراد می‌توانند خود را بطور واقعی معرفی نکنند باعث می‌شود عده‌ای فعالیت‌های خود را بدون پیامد فرض کرده و از این بستر برای برقراری روابط غیر اخلاقی استفاده کنند.در عین حال ویژگی جستجوی مکانی در برخی نرم افزارهای پیام رسان نظیر بی تاک و تانگو نیز به از بین بردن حریم ها کمک قابل توجهی می‌کند.در این گروه از شبکه‌های اجتماعی افراد می‌توانند بدون داشتن شماره تماس دیگران و صرفا  با استفاده از جستجوی دور و بر تا شعاع 2 تا 60 کیلومتر,سایر افرادی که در این فاصله مکانی قرار دارند را شناسائی و با آنان ارتباط برقرار کنند.

همین ویژگی ها باعث شده عده‌ای شیاد و کلاهبردار اینترنتی در این محیط ها حضور پیدا کرده و با معرفی خود بصورت غیر واقعی زمینه فریب و سوء استفاده از کاربران ناآگاه را فراهم کنند.جالب اینجاست که تولید کنندگان این نرم افزارها (مانند شرکت چینی ایجاد کننده نرم افزار پیام رسان بی تاک) حداقل سن ورود و استفاده از این نرم افزارها را 17 سالگی تعریف کرده اند؛حال آنکه  شاهد عضویت تعداد زیادی از دانش‌آموزان رده سنی 12 تا 15 ساله کشورمان در این محیط ها هستیم  بدون اینکه خود یا خانواده هایشان کوچکترین اطلاعی  از خطرات نهفته در این فضاها داشته باشند.

سطحی نکری بدلیل بمباران اطلاعاتی

یکی از عمده ترین ویژگی‌های فضای مجازی این است که به همه کاربران خود اجازه تولید محتوا می‌دهد.بر خلاف رسانه‌های سنتی که در آنها تنها عده‌ای محدود و گزینش شده قدرت محتواسازی داشتند,هر فرد با هر درجه‌ای از سواد و معلومات می‌تواند برای خود سایت یا وبلاگ راه اندازی کرده و یا در شبکه‌های اجتماعی صفحه‌ای به نام خود ایجاد نماید؛بدون اینکه فرد یا ارگانی بر مفید یا مضر بودن ویا  درست یا غلط بودن محتواهائی که منتشر می‌کند نظارت داشته باشد.

این ویژگی منجر به حذف یا لاقل کاهش انحصار رسانه‌های سنتی شده و از این حیث فرصت‌های خوبی ایجاد نموده است؛اما آسیب نهفته در این ویژگی بمباران اطلاعاتی کاربران از سوی سایت ها,وبلاگها,گروه ها و کانال‌های متعدد موجود در شبکه‌های اجتماعی است.این محتواها به قدری به لحاظ تعداد زیادند که قدرت بررسی و تجزیه و تحلیل را از مخاطب خود گرفته و بدین ترتیب وی را در معرض انبوهی از پیام ها قرار می‌دهند که هیچ اطمینانی به غلط یا درست بودن آنها نداشته و در عین حال زمانی برای مراجعه به منابع مورد اعتماد برای کنترل آنچه در معرض نگاهش قرار گرفته,ندارد.

تنها در نرم افزار پیام رسان تلگرام در هر دقیقه 8/300/000 پیام بین کاربران رد و بدل می‌شود بدون اینکه افراد از صحت و سقم مطالب مبادله شده اطمینان داشته باشند. مشکل دیگری علاوه بر کثرت محتواها گریبانگیر استفاده کنندگان از شبکه‌های اجتماعی می‌شود و آنهم دریافت اطلاعات خام بدون تجزیه و تحلیل است.

بر خلاف رسانه‌های سنتی نظیر روزنامه,رادیو وتلویزیون که هنگام ارائه اخبار و مطالب خود علاوه بر ذکر تیتر و شرح اخبار  ,تجزیه و تحلیل رویدادها و سوابق موضوع را نیز به مخاطبان خود اعلام می‌کنند,مطالب منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی عموما بصورت خلاصه شده و در قالب تیتر اخبار انتقال پیدا می‌کنند .این امر می‌تواند منجر به فریب ذهن مخاطب و یا سوء برداشت در وی شده و در دراز مدت پدیده‌ای خطرناک به نام "سطحی نگری" را در جامعه دامن بزند.

"سطحی نگری" بدین معناست که مخاطبین به محض دریافت یک پیام در شبکه‌های اجتماعی و نرم افزارهای پیام رسان، بدون بررسی درست یا غلط بودن آن و یا مراجعه به منابع رسمی‌برای کنترل محتوا، بی‌چون و چرا آن را بپذیرند. این موضوع زمانی جدی تر خواهد شد که گروهی از این افراد در مقابل دیگران احساس وظیفه کرده (!) و مطالب دریافت شده –که هنوز از صحت آن اطمینان ندارند-را در سایر گروه ها به اشتراک گذاشته و بدین ترتیب ناخواسته بازوی انتشار یک مطلب غلط و بی اساس شوند.

سطحی‌نگرشدن جامعه می‌تواند زمینه آسیب‌پذیری آن در حوزه‌های مختلف سیاسی، امنیتی، اعتقادی، فرهنگی و اجتماعی را فراهم کند. جریان‌های معارض سیاسی نیز تلاش می‌کنند با انتشار محتواهای بی اساس و غرض‌مند فضای روانی جامعه را به التهاب بکشانند.انتشار گسترده شایعات بی اساسی همچون  فروریختن ساختمان مسکن مهر، پیدا شدن پری دریایی در چابهار، دستگیری عوامل داعش در اصفهان، گروگان‌گیری در اهواز و آتش زدن پمپ بنزین‌ها در تهران در اعتراض به گران شدن قیمت بنزین جزو شایعاتی هستند که در بستر شبکه‌های اجتماعی میان کاربران دست به دست شده‌اند.

ادامه دارد...