نگاهی به مزایا و معایب طرح تحول نظام سلامت

به گزارش بلاغ، طرح تحول سلامت یکی از طرح های بسیار مهم در سیاست داخلی کشور است که اجرای تمام و کمال آن می‌تواند در جهت کاهش آلام نیازمندان به خدمات سلامت و رسیدگی سریع به درمان آنها موثر باشد؛ که این مهم با اقدام به موقع دولت یازدهم به فعل تبدیل شده است. طرح تحول سلامت از ۱۵ اردیبهشت سال ۹۳ توسط وزیر بهداشت به همه‌ی دانشگاه‌های علوم پزشکی ابلاغ شد تا تحولی را در نظام سلامت ایجاد کند. این طرح به دنبال اجرای فاز دوم هدفمندی و با هدف کاهش هزینه‌های سلامت در بخش دولتی به منظور بهبود ارائه خدمت و افزایش رضایت مردم در حوزه خدمات سلامت به اجرا در آمده است.

کاهش میزان پرداختی بیماران بستری در بیمارستان‌های دولتی، برنامه ترویج زایمان طبیعی، ارتقای کیفیت هتلینگ در بیمارستان‌های دولتی، حمایت از ماندگاری پزشکان در مناطق محروم، حضور پزشکان متخصص مقیم در بیمارستان‌های دولتی، ارتقای کیفیت خدمات ویزیت در بیمارستان‌های دولتی، برنامه حفاظت مالی از بیماران صعب‌العلاج، خاص و نیازمند و نظارت بر حسن اجرای برنامه‌های تحول سلامت از اهداف اختصاصی طرح تحول سلامت می‌باشد که متولیان نظام سلامت و دولت به دنبال دسترسی بدان‌ها هستند.

حال با گذشت بیش از یک سال از این طرح، بهتر می‌توان این طرح را ارزیابی و تحلیل کرد و نقاط ضعف و قوت آن را بررسی کرد. تحولی که به شدت بدان احساس نیاز می‌شد و به گفته بسیاری از کارشناسان اجرای این طرح را جراحی بزرگ در نظام سلامت می‌دانند تا از وضعیت اسفبار و ورشکسته شده‌ی بیمارستانها جلوگیری کند .با عنایت به توضیحات فوق به برخی از نقاط قوت و ضعف این طرح عظیم خواهیم پرداخت.

از نقاط قوت طرح می‌توان به جهت گیری مردمی آن، حفاظت مالی مردم در مقابل هزینه‌های کمرشکن سلامت، دسترسی بهتر گیرندگان خدمات سلامت به مراقبت‌های سلامت در سطح دوم و سوم، بهبود انگیزه ارائه دهندگان خدمات سلامت، کاهش سزارین مادران باردار، ارتقای کیفیت خدمات سلامت، ماندگاری و حضور دایم پزشکان در بیمارستان‌های دولتی و مناطق محروم، ظرفیت‌سازی پژوهش بالینی، الزام به راه‌اندازی پرونده الکترونیک سلامت و ثبت وقایع سلامت، حفظ و حراست از بیت‌المال، تکریم مراجعان، آموزش حقوق بیماران، ایجاد نظم و جبران خدمات کادر درمانی اشاره کرد.

در ورای این محاسن، ایراداتی نیز وجود دارد که با تصحیح آنها می‌توان به پیشبرد اهداف این طرح و در کل اهداف نظام سلامت کمک چندانی کرد؛ از ایرادات وارده به طرح می‌توان عدم همکاری و همراهی برخی از زیرمجموعه جامعه درمانی کشور، وجود نگاه سلیقه‌ای در هر استان به طرح و عدم وجود چشم انداز مناسب برای طرح، افزایش بار درمان و به نوعی نگاه درمان محور به مقوله سلامت، عدم نزدیکی به عدالت، جهت دادن بازار درمان به سوی خدمات تخصصی و فوق تخصصی، ایجاد تقاضای القایی در امر خدمات سلامت، شک و تردید در پایدار بودن منابع مالی نظام‌های سلامت، بی توجهی به سیاست‌های کلان بخش سلامت، عدم آشنایی مسئولین با این طرح و همینطور عدم اعتماد پزشکان به این طرح، کمبود نیرو و افزایش حجم کاری کادر سلامت و عدم توجه کافی به انگیزه پرسنل سلامت را نام برد.

با عنایت به توضیحات فوق می‌توان بیان کرد که اقدام دولت در اجرای طرح تحول نظام سلامت مثبت است. بخشی از مردم در گذشته به دلیل هزینه‌های سنگین درمان و پرداختی بالا از جیب خود به زیر خط فقر می‌رفتند که با اجرای این طرح، پرداخت از جیب آنها کمتر شده است.

در مجموع نتایج این طرح موجبات رضایت نسبی مردم در سطح کشور را به وجود آورده است و بخشی از هزینه‌های آنها در بخش درمان را پوشش داده است که این مهم نیاز به همراهی همه احاد جامعه دارد.