به گزارش بلاغ، بين بهشت برزخ و بهشت آخرت تفاوت هايي وجود دارد، به طور مثال برخى تفاوت ها عبارتند از:
1. بهشت برزخ، موقت است، ولى بهشت آخرت، دائمى است. «... قِيلَ ادْخُلِ الْجَنَّةَ قَالَ يَــلَيْتَ قَوْمِى يَعْلَمُون ...»(1)( سرانجام او را شهيد كردند و... به او گفته شد:) «وارد بهشت شو! گفت: اى كاش قوم من مى دانستند.»
روشن است اين بهشت و بهشتى كه در آيه 169، آل عمران شهيدان بعد از شهادت در آن وارد مى شوند بهشت برزخ است و اين بهشت موقت خواهد بود، زيرا از آيات و روايات استفاده مى شود كه بهشت جاويدان در قيامت، نصيب مؤمنان خواهد شد چنانكه مي فرمايد: «إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِى مَقَام أَمِين * فِى جَنَّـت وَ عُيُون ... لاَ يَذُوقُونَ فِيهَا الْمَوْتَ إِلاَّ الْمَوْتَةَ الاُْولَى ...»(2)؛ پرهيزكاران در جايگاه امن و امانى هستند. در ميان باغ ها و چشمه ها ... هرگز جز همان مرگ اوّل[كه در دنيا چشيده اند] نخواهد چشيد».
2. بهشت برزخ نمونه كوچكى از بهشت آخرت است.
امير مومنان علي(ع) مى فرمايد: «القبر اما روضة من رياض الجنه او حفرة من حفر النيران»(3)« قبر، باغى از باغ هاى بهشت، يا حفره اى از حفره هاى دوزخ است».
3. نعمت هاى بهشت برزخى به بدنى غير از بدن عنصرى (بدن مادى دنيايى) تعلق مى گيرد، بدنى كه متناسب با حيات برزخى است كه به اصطلاح متكلمان به آن، بدن يا قالب «مثالى» گويند [فقط آرايش و رنگ ماده را دارد] ولى نعمت ها در بهشت آخرت، شامل بدن و روح هر دو مى شود. آيات بسيارى از جمله آيات سوره شريفه الرحمن بر اين مطلب دلالت دارد.(4)

پي نوشت:
1. سوره يس، آيه 26
2. سوره دخان، آيه 51 ـ 56.
3. بحارالأنوار، ج 6، ص 218.
4. الميزان، ج 1، ص 138 و ج 8، ص 39؛ تفسير نمونه، ج 18، ص 354 و ج 22، ص