گزارش ۱۰۰ روزه یا سیاه نمایی و چاپلوسی؟

به گزارش بلاغ به نقل از تسنیم، با توجه به نحوه انعکاس و گزارش دهی گزارش ۱۰۰ روزه رئیس جمهور، تاملاتی برای گزارش دهی های بعدی ضروری به نظر می رسد که در قالب چند سئوال به آنها پاسخ داده شده است:
۱. دولت جدید در اولین گزارش خود که گزارش صدروزه نامیده شده است، فهرستى از اقدامات خویش را براى مردم بیان کرد. چنین گزارش‏هایى چه فایده و اثرى در عرصه مدیریت کشور دارد؟
پاسخ: گزارش‏دهى مسؤولان به مردم، سنت حسنه و راه خوبى است که مى‏تواند زمینه‏ساز نهادینه‏شدن پاسخ‏گویى مسؤولان کشور باشد. سالها پیش از این رهبر معظم انقلاب اسلامى براى تأکید بر این‏که مسؤولان کشور باید به مردم پاسخگو باشند، یک سال را با این نام تعیین کردند و خاطرنشان ساختند که همه مسؤولان کشور باید به مردم پاسخگو باشند. از این‏رو این‏که دولت جدید تلاش کند تا به‏صورت مستمر و همیشگى به مردم پاسخگو باشد و به‏صورت صد روزه به مردم گزارش بدهد اقدامى بسیار مثبت و قابل تقدیر است. امید است که دولت به این سنت حسنه ادامه دهد و نواقص این کار را نیز به‏خوبى و با تدبیر لازم بر طرف نماید به طورى که سنتى شایسته در پاسخ‏گویى به مردم ایجاد شود.
از آثار مثبت دیگر این گزارش‏دهى علاوه بر پاسخگویى مسؤولان این است که باعث مى‏شود که مردم نسبت به کارهاى صورت گرفته در کشور بیشتر و بهتر آگاه شوند و از جنبه‏هاى مختلف، این کار بزرگ که اداره اجرایى کشور است بهتر سر درآورند و متوجه شوند که مسؤولان کشور با چه مسائلى روبه‏رو هستند.
۲. برخى از تحلیل‏گران در باب گزارش صد روزه رئیس جمهور محترم اظهار نظر مى‏کنند که در این گزارش بیان مشکلات و معضلات کشور بر بیان گزارش کارهاى انجام شده غلبه یافته است. این ارزیابى تا چه حد درست است؟
پاسخ: باید توجه داشت که همه کشورها همواره با مشکلات و مسائلى دست و پنجه نرم مى‏کنند و هیچ کشورى‏نیست که بدون مشکل باشد خصوصا در شرایط کنونى بحران اقتصادى در دنیا که همه کشورها با مشکلاتى دست به گریبان هستند. از این رو این‏که مسؤولان کشور مسائل و مشکلات را مخفى کنند و از آن سخنى به میان نیاورند راه درستى به نظر نمى‏رسد و مردم باید در جریان کلیت امور کشور باشند. از این رو پرداختن به مشکلات و مسائل کشور اشکالى‏ندارد. اما باید توجه داشت که بیان مشکلات و مسائلى که هیچ کس هم منکر وجود آن‏ها نیست نباید با سیاه‏نمایى، نفى خدمات گذشتگان، متهم کردن دیگران، یاس‏آفرینى و کارهایى از این دست اشتباه گرفته شود. خصوصا دولت محترم کنونى که شعار خود را دولت تدبیر و امید قرار داده است باید بیش از دیگران از چنین کارى‏پرهیز نماید و به شعار خویش پایبند باشد چراکه یاس‏آفرینى هم خلاف تدبیر است و هم خلاف امید.
۳. بسیارى از تحلیل‏گران از نحوه برگزارى این گزارش و رویکرد مجریان صدا و سیما در سؤال و روبه‏روشدن با ریاست محترم جمهورى انتقاد دارند. این مسأله را چگونه ارزیابى مى‏کنید؟
پاسخ: در ادبیات دینى ما مسأله تملق‏گویى و چاپلوسى امرى مذموم و زشت بیان شده است که همگان خصوصا ارباب قدرت باید از آن بپرهیزند و نگذارند که دیگران با مجیزگویى و تملق در برابر آن‏ها حضور یابند. رفتارهایى که نشان از تملق گویى و چاپلوسى باشد براى صدا و سیماى جمهورى اسلامى شایستگى ندارند و رسانه ملى باید از چنین رفتارهایى بپرهیزد. مسؤولان کشور نیز باید انتقاد و نظر مخالف را در چارچوب قانون و قواعد کلى کشور ارج نهند و گوش شنیدن این نظرات را داشته باشند و از این‏که منتقدین در برابر آن‏ها آزادانه سخن بگویند ناراحت نشوند. رئیس جمهور محترم نیز در گفتار خود در این گزارش به همین مسأله اشاره کرد و بیان کرد که دولت از شنیدن نظرات منتقدین ناراحت نمى‏شود. توقع این است که این سخن مبناى عمل نیز قرار گیرد و به راستى شاهد دورى دولت و رسانه ملى از مسائلى باشیم که در افکار عمومى اثر منفى دارد و باعث کدر شدن چهره‏ها و منفى شدن نگاه‏ها به آن‏ها مى‏گردد.
۴. ریاست محترم جمهورى در بحث فرهنگى خویش خاطر نشان ساختند که دولت افکار عمومى را بهترین فیلتر مى‏داند و از این رو قائل به این هستند که دولت آثار فرهنگى مانند کتاب و فیلم را به افکار عمومى واگذار نماید و اگر فیلمى یا کتابى نامناسب باشد افکار عمومى با عدم استقبال به آن جواب خواهد داد. این مطلب را چگونه باید تحلیل کرد؟
پاسخ: این تصور که افکار عمومى مى‏تواند به‏عنوان بهترین فیلتر عمل کند تصور نادرستى است. افکار عمومى به واسطه تأثیرپذیرى از تبلیغات، فیلتر مناسبى نیست. همان طور که در عرصه غذا و دارو و کالاهاى دیگر دولت چنین استدلال نمى‏کند که بگذاریم همه غذا و دارو و کالا تولید کنند و نظارت و دخالتى نداشته باشیم و افکار عمومى خود فیلتر خوبى است و اگر غذا یا دارو یا کالایى نامناسب بود مردم خودشان نمى‏خرند و خودشان خاطى را به این صورت تنبیه مى‏کنند؛ در زمینه فرهنگ و کالاهاى فرهنگى نیز نباید چنین استدلال‏هاى ساده انگارانه‏اى صورت گیرد. البته رئیس جمهور محترم در بیان خویش تأکید کردند که بر پایبندى به قانون تأکید دارند و البته قانون در نظام جمهورى‏اسلامى اجازه نمى‏دهد که هر کالایى چه در عرصه فرهنگ و چه در دیگر عرصه‏ها عرضه شود و ارزیابى آن صرفا به افکار عمومى سپرده شود.