آنهایی که پای این کار می‌آیند می‌گویند که ریسه کشیدن و چراغانی‌کردن برای این میلاد مبارک، عالمی‌دارد. اگر شما هم دوست دارید که این حال و هوای خوب را پای لامپ‌های رنگارنگ تجربه کنید باید زودتر آستین‌هایتان را برای ریسه‌کشی محله‌تان بالا بزنید. این گزارش که به کمک مهدی جعفریان، کارشناس مهمان ما تهیه شده، به شما کمک می‌کند تا با ریسه کشی، روش‌های بهتر چراغانی و وسایل مورد نیاز آن بیشتر آشنا شوید.
سوال اول
ریسه خوب کدام ریسه است؟
این روز‌ها اگر سری به بازار زده باشید با انواع ریسه‌های رنگ و وارنگ و جذاب که آماده نصب هستند روبه‌رو می‌شوید. هر کدام از این ریسه‌ها بسته به نوع کارایی‌شان در بخشی از چراغانی‌ها به‌کار گرفته می‌شوند. اما قدیم‌ها که اینقدر امکانات در اختیار نبود، مردم خودشان ریسه‌های چراغانی را می‌ساختند. برای این کار هم از سیم و سرپیچ مناسب و استاندارد استفاده می‌کردند تا عمر مفید ریسه به بالای ۱۰ سال برسد. ریسه‌های آماده اگرچه زحمت ساختن آن را کم کرده‌اند، اما کیفیت چندان بالایی ندارند. ریسه‌های جدید از سیم‌های نازک تهیه می‌شوند و در مقابل باد و نور خورشید عمر طولانی ندارند. به همین دلیل توصیه می‌کنیم تا خودتان دست به‌کار شوید و یک ریسه مناسب برای کوچه و خیابان‌تان بسازید. هر چند این یک کار فنی محسوب می‌شود، اما با راهنمایی کسانی که تا حدودی از برقکاری سررشته دارند می‌توانید گلیم‌تان را از آب بیرون بکشید.
این روز‌ها اگر سری به بازار زده باشید با انواع ریسه‌های رنگ و وارنگ و جذاب که آماده نصب هستند روبه‌رو می‌شوید. هر کدام از این ریسه‌ها بسته به نوع کارایی‌شان در بخشی از چراغانی‌ها به‌کار گرفته می‌شوند. اما قدیم‌ها که اینقدر امکانات در اختیار نبود، مردم خودشان ریسه‌های چراغانی را می‌ساختند. برای این کار هم از سیم و سرپیچ مناسب و استاندارد استفاده می‌کردند تا عمر مفید ریسه به بالای ۱۰ سال برسد. ریسه‌های آماده اگرچه زحمت ساختن آن را کم کرده‌اند، اما کیفیت چندان بالایی ندارند. ریسه‌های جدید از سیم‌های نازک تهیه می‌شوند و در مقابل باد و نور خورشید عمر طولانی ندارند. به همین دلیل توصیه می‌کنیم تا خودتان دست به‌کار شوید و یک ریسه مناسب برای کوچه و خیابان‌تان بسازید. هر چند این یک کار فنی محسوب می‌شود، اما با راهنمایی کسانی که تا حدودی از برقکاری سررشته دارند می‌توانید گلیم‌تان را از آب بیرون بکشید.
سوال دوم
چه نوع سیمی بخریم؟
اولین قدم برای تهیه ریسه مناسب، انتخاب سیم استاندارد برای این کار است. سیم‌ها در کیفیت‌ها و قیمت‌های مختلف در بازار یافت می‌شوند، اما تن‌ها برخی از سیم‌ها که روکش مناسب و ضخامت سیمی‌کافی دارند برای تهیه ریسه به‌درد می‌خورند. در حال حاضر برخی از سیم‌های تولیدی با مارک خراسان و همینطور سیم ری‌افشان از کیفیت بالاتری برخوردارند. برخی از سیم‌ها هم روکش پارچه‌ای مانند دارند که در برابر تابش آفتاب و فرسایش طبیعی مقاوم‌ترند و برای تهیه ریسه، مناسب‌تر به‌نظر می‌رسند. هر چند قیمت این سیم‌ها کمی بالاتر است، اما تا چند سال خیال شما را از بابت ریسه کشی راحت می‌کند.
اولین قدم برای تهیه ریسه مناسب، انتخاب سیم استاندارد برای این کار است. سیم‌ها در کیفیت‌ها و قیمت‌های مختلف در بازار یافت می‌شوند، اما تن‌ها برخی از سیم‌ها که روکش مناسب و ضخامت سیمی‌کافی دارند برای تهیه ریسه به‌درد می‌خورند. در حال حاضر برخی از سیم‌های تولیدی با مارک خراسان و همینطور سیم ری‌افشان از کیفیت بالاتری برخوردارند. برخی از سیم‌ها هم روکش پارچه‌ای مانند دارند که در برابر تابش آفتاب و فرسایش طبیعی مقاوم‌ترند و برای تهیه ریسه، مناسب‌تر به‌نظر می‌رسند. هر چند قیمت این سیم‌ها کمی بالاتر است، اما تا چند سال خیال شما را از بابت ریسه کشی راحت می‌کند.
سوال سوم
چه نوع لامپی مناسب‌تر است؟
انتخاب لامپ‌های ریسه‌های چراغانی تا حد زیادی به سلیقه شما بستگی دارد. بعضی‌ها لامپ‌های رنگی ۲۵ واتی قدیمی را ترجیح می‌دهند و برخی هم از لامپ‌های توپی پلاستیکی رنگ با چراغ‌های به‌اصطلاح یخچالی استقبال می‌کنند. البته این دو نوع لامپ به‌دلیل اینکه رشته‌ای هستند، عمر کوتاه‌تری دارند و برق بیشتری مصرف می‌کنند و چندان مورد تأیید نیستند. توصیه ما این است که سراغ لامپ‌های کم مصرف بروید. در حال حاضر نوعی از لامپ‌های کم‌مصرف ویژه ریسه‌کشی به بازار آمده که تن‌ها یک وات برق مصرف می‌کند؛ یعنی ۱۰۰ تا لامپ روشن از این نوع کم‌مصرف برابر با یک لامپ معمولی رشته‌ای برق مصرف می‌کند. نکته جالب‌تر درباره این لامپ‌های یک‌واتی این است که آن‌ها پس از روشن شدن تغییر رنگ می‌دهند.
انتخاب لامپ‌های ریسه‌های چراغانی تا حد زیادی به سلیقه شما بستگی دارد. بعضی‌ها لامپ‌های رنگی ۲۵ واتی قدیمی را ترجیح می‌دهند و برخی هم از لامپ‌های توپی پلاستیکی رنگ با چراغ‌های به‌اصطلاح یخچالی استقبال می‌کنند. البته این دو نوع لامپ به‌دلیل اینکه رشته‌ای هستند، عمر کوتاه‌تری دارند و برق بیشتری مصرف می‌کنند و چندان مورد تأیید نیستند. توصیه ما این است که سراغ لامپ‌های کم مصرف بروید. در حال حاضر نوعی از لامپ‌های کم‌مصرف ویژه ریسه‌کشی به بازار آمده که تن‌ها یک وات برق مصرف می‌کند؛ یعنی ۱۰۰ تا لامپ روشن از این نوع کم‌مصرف برابر با یک لامپ معمولی رشته‌ای برق مصرف می‌کند. نکته جالب‌تر درباره این لامپ‌های یک‌واتی این است که آن‌ها پس از روشن شدن تغییر رنگ می‌دهند.
سوال چهارم
چطور ریسه چراغانی بسازیم؟
برای ساختن ریسه بهتر است سراغ همسایه‌ها یا دوستانی بروید که تا حدودی از کار برق‌کشی سر درمی‌آورند. ساخت ریسه حوصله و دقت زیادی می‌خواهد و یک اشتباه کوچک می‌تواند زحمات شما را بر باد بدهد، اما محض اطلاعات کلی باید بگوییم که برای تهیه ریسه نیاز به ۲ رشته سیم برای عبور جریان فاز و نول دارید. هر کدام از این‌ها به‌صورت جداگانه بر سر هر سرپیچی بسته می‌شوند، البته این سیم‌ها به هیچ وجه نباید با هم تلاقی داشته باشند. فاصله سرپیچ‌ها با هم باید به یک اندازه باشد تا زیبایی آن دو‌چندان شود. پس از آنکه ریسه به‌صورت کامل ساخته شد بهتر است آن را با برق ضعیف‌تر، مثل برق ۱۱۰ امتحان کنید تا درصورت بروز مشکل، چراغ‌هایتان دچار آسیب نشود. حالا وقت آن است که هر کدام از سرپیچ‌ها را آزمایش کنید تا از ورود و خروج جریان برق مطمئن شوید. یادتان باشد همه سرپیچ‌ها پیش از آنکه ریسه روی هوا برود باید روی زمین مورد آزمایش قرار بگیرند.
برای ساختن ریسه بهتر است سراغ همسایه‌ها یا دوستانی بروید که تا حدودی از کار برق‌کشی سر درمی‌آورند. ساخت ریسه حوصله و دقت زیادی می‌خواهد و یک اشتباه کوچک می‌تواند زحمات شما را بر باد بدهد، اما محض اطلاعات کلی باید بگوییم که برای تهیه ریسه نیاز به ۲ رشته سیم برای عبور جریان فاز و نول دارید. هر کدام از این‌ها به‌صورت جداگانه بر سر هر سرپیچی بسته می‌شوند، البته این سیم‌ها به هیچ وجه نباید با هم تلاقی داشته باشند. فاصله سرپیچ‌ها با هم باید به یک اندازه باشد تا زیبایی آن دو‌چندان شود. پس از آنکه ریسه به‌صورت کامل ساخته شد بهتر است آن را با برق ضعیف‌تر، مثل برق ۱۱۰ امتحان کنید تا درصورت بروز مشکل، چراغ‌هایتان دچار آسیب نشود. حالا وقت آن است که هر کدام از سرپیچ‌ها را آزمایش کنید تا از ورود و خروج جریان برق مطمئن شوید. یادتان باشد همه سرپیچ‌ها پیش از آنکه ریسه روی هوا برود باید روی زمین مورد آزمایش قرار بگیرند.
سوال پنجم
سرپیچ خوب کدام است؟
سرپیچ‌ها معمولا اندازه‌های استانداردی دارند تا هر نوع لامپی را جواب بدهند، اما همان‌ها هم در کیفیت‌های مختلف به فروش می‌رسند. سرپیچ‌های مناسب برای کار ریسه‌کشی ابعاد بزرگ‌تری دارند، از جنس بهتر و مواد مرغوب‌تری تهیه شده‌اند و پلاتین‌شان قوی‌تر است. پلاتین قوی باعث می‌شود که عمر فنی یک سرپیچ بالاتر برود و باعث خرابی یا سوختن لامپ نشود. سرپیچ‌های استاندارد هنگام کار کردن هم بهتر باز و بسته می‌شوند؛ یعنی بخش لامپ خورشان راحت‌تر کار می‌کند. اگر می‌خواهید تا چند سال از تعویض سرپیچ‌ها خیالتان راحت باشد، سراغ نوع مرغوب آن بروید.
سرپیچ‌ها معمولا اندازه‌های استانداردی دارند تا هر نوع لامپی را جواب بدهند، اما همان‌ها هم در کیفیت‌های مختلف به فروش می‌رسند. سرپیچ‌های مناسب برای کار ریسه‌کشی ابعاد بزرگ‌تری دارند، از جنس بهتر و مواد مرغوب‌تری تهیه شده‌اند و پلاتین‌شان قوی‌تر است. پلاتین قوی باعث می‌شود که عمر فنی یک سرپیچ بالاتر برود و باعث خرابی یا سوختن لامپ نشود. سرپیچ‌های استاندارد هنگام کار کردن هم بهتر باز و بسته می‌شوند؛ یعنی بخش لامپ خورشان راحت‌تر کار می‌کند. اگر می‌خواهید تا چند سال از تعویض سرپیچ‌ها خیالتان راحت باشد، سراغ نوع مرغوب آن بروید.
سوال ششم
چطور ریسه‌ها را نصب کنیم؟
حالا با یک ریسه مرتب و آماده روبه‌رو هستیم و آزمایش سالم‌بودن سرپیچ‌ها و عبور جریان برق را هم انجام داده‌ایم. نکته خیلی مهم و فنی اینکه قبل از نصب ریسه باید یک طناب پلاستیکی به طول سیم ریسه اضافه کنیم. طناب پلاستیکی باعث می‌شود تا ریسه شکل محکم‌تری به‌خود بگیرد، در برابر وزش باد یا برخوردهای احتمالی مقاوم‌تر باشد و نصب و جمع‌آوری آن هم راحت‌تر صورت گیرد. طناب را می‌توانید با بست‌های مخصوص پلاستیکی یا نوار چسب به سیم‌های فاز و نول ببندید. یادتان باشد لامپ‌ها تا زمانی که ریسه به درستی در جای خودش نصب نشده، نباید روی سرپیچ‌ها بسته شود. پس از نصب ریسه و اطمینان از ایمنی آن، می‌توانید یک به یک لامپ‌ها را روی سرپیچ‌ها اضافه کنید و بعد دوشاخه را به برق بزنید تا کوچه را نورانی کنید.
مرد شب‌های چراغانی
مهدی جعفریان بیش از ۱۵ سال است که به‌صورت تخصصی حرفه الکتریکی را انتخاب کرده است. او که ساکن محله تیردوقلو است در بسیاری از چراغانی‌های معروف نیمه شعبان این نقطه از شهر حضوری فعال داشته و برای برگزاری جشن میلاد حضرت قائم (عج) زحمات زیادی کشیده است.
رعایت نکات ایمنی
نخستین مسئله‌ای که برای هر نوع ریسه‌کشی باید بدانید این است که به هر حال شما با جریان برق سر و کار دارید. پس بهتر است نهایت دقت را هنگام کار به خرج دهید تا مشکلی برای خودتان یا دیگران به‌وجود نیاید. هنگام تهیه ریسه یا نصب آن‌ها حتما از دستکش‌های روکش‌دار و کفش‌های ایمنی استفاده کنید. همچنین اگر از ابزارهایی مثل پیچ گوشتی، انبردست و یا سیم چین استفاده می‌کنید حتما دسته‌های آن‌ها عایق پلاستیکی داشته باشند.
از کجا برق بگیریم؟
پس از تهیه یا خرید ریسه می‌توانید در سر راه آن کلید، دوشاخه برق یا پریز قرار دهید و سپس آن را به برق متصل کنید. بهترین راه تأمین انرژی چراغانی کوچه‌تان، استفاده از موتورهای دیزل است. این کار باعث می‌شود که به برق محلی فشار وارد نشود و مشکل قطعی برق پیش نیاید. علاوه بر آن می‌توانید برق ریسه‌هایی که لامپ‌های کم مصرف دارند را از مصارف خانگی تأمین کنید.
حالا با یک ریسه مرتب و آماده روبه‌رو هستیم و آزمایش سالم‌بودن سرپیچ‌ها و عبور جریان برق را هم انجام داده‌ایم. نکته خیلی مهم و فنی اینکه قبل از نصب ریسه باید یک طناب پلاستیکی به طول سیم ریسه اضافه کنیم. طناب پلاستیکی باعث می‌شود تا ریسه شکل محکم‌تری به‌خود بگیرد، در برابر وزش باد یا برخوردهای احتمالی مقاوم‌تر باشد و نصب و جمع‌آوری آن هم راحت‌تر صورت گیرد. طناب را می‌توانید با بست‌های مخصوص پلاستیکی یا نوار چسب به سیم‌های فاز و نول ببندید. یادتان باشد لامپ‌ها تا زمانی که ریسه به درستی در جای خودش نصب نشده، نباید روی سرپیچ‌ها بسته شود. پس از نصب ریسه و اطمینان از ایمنی آن، می‌توانید یک به یک لامپ‌ها را روی سرپیچ‌ها اضافه کنید و بعد دوشاخه را به برق بزنید تا کوچه را نورانی کنید.
مرد شب‌های چراغانی
مهدی جعفریان بیش از ۱۵ سال است که به‌صورت تخصصی حرفه الکتریکی را انتخاب کرده است. او که ساکن محله تیردوقلو است در بسیاری از چراغانی‌های معروف نیمه شعبان این نقطه از شهر حضوری فعال داشته و برای برگزاری جشن میلاد حضرت قائم (عج) زحمات زیادی کشیده است.
رعایت نکات ایمنی
نخستین مسئله‌ای که برای هر نوع ریسه‌کشی باید بدانید این است که به هر حال شما با جریان برق سر و کار دارید. پس بهتر است نهایت دقت را هنگام کار به خرج دهید تا مشکلی برای خودتان یا دیگران به‌وجود نیاید. هنگام تهیه ریسه یا نصب آن‌ها حتما از دستکش‌های روکش‌دار و کفش‌های ایمنی استفاده کنید. همچنین اگر از ابزارهایی مثل پیچ گوشتی، انبردست و یا سیم چین استفاده می‌کنید حتما دسته‌های آن‌ها عایق پلاستیکی داشته باشند.
از کجا برق بگیریم؟
پس از تهیه یا خرید ریسه می‌توانید در سر راه آن کلید، دوشاخه برق یا پریز قرار دهید و سپس آن را به برق متصل کنید. بهترین راه تأمین انرژی چراغانی کوچه‌تان، استفاده از موتورهای دیزل است. این کار باعث می‌شود که به برق محلی فشار وارد نشود و مشکل قطعی برق پیش نیاید. علاوه بر آن می‌توانید برق ریسه‌هایی که لامپ‌های کم مصرف دارند را از مصارف خانگی تأمین کنید.
